OPERATIVNI SISTEMI
Udaljeni sistemi datoteka

Jedan od resursa koji se može dijeliti su podaci u obliku datoteka. Nastanak računarskih mreža je omogućio komunikaciju između udaljenih računara, a samim tim i dijeljenje datoteka. Internet je pri tome dao svoj poseban doprinos. FTP (File Transfer Protocol) je prvi implementirani metod za dijeljenje datoteka čija je svrha prenos datoteka između različitih računara. Drugi značajan metod je distribuirani sistem datoteka, koji omogućava pristup udaljenim direktorijumima sa lokalnog računara. Treći značajan metod je World Wide Web, gdje je za pristup udaljenim datotekama potreban čitač ili preglednik (eng. browser), kao što je na primjer Mozilla Firefox, Internet Explorer, Opera, Google Chrome i drugi.

Udaljeni sistemi datoteka (eng. remote file systems) omogućavaju datom računaru da učini dostupnim jedan ili više sistema datoteka sa jednog ili više udaljenih računara. To je klijent-server model. Računar na kome se nalaze datoteke je server, a računar sa koga se pristupa udaljenim datotekama je klijent. Server može da ima više klijenata i klijent može da pristupi datotekama koje se nalaze na više servera.

Kod udaljenih sistema datoteka, a pogotovo na Internetu, veoma je bitno da postoji odgovarajuća zaštita podataka. Za neke klase aplikacija dovoljno je da klijent uradi autentifikaciju servera, dok za neke druge, kao što su bankarske aplikacije, preko Interneta neophodna je i autentifikacija klijenta od strane servera. Različiti korisnici mogu da imaju različite tipove pristupa datoj datoteci ili direktorijumu. Tada server provjerava da li dati korisnik ima pravo pristupa datoteci u zahtjevanom načinu rada. Za autentifikaciju se može koristiti IP(Internet Protocol) adresa. Međutim, to nije potpuno siguran način autentifikacije, jer neautorizovan korisnik može poslati autorizovanu IP adresu i na taj način da dobije pristup podacima na serveru. Sigurniji načini autentifikacije se realizuje primjenom kriptografije.

LDAP (Lightweight Directory-Access Protocol) protokol, poznat kao H.509 standard je implementiran u više operativnih sistema. To je podskup hijerarhijskog protokola H.500 za distribuirane direktorijume. LDAP je jednostavan za pristup direktorijumima. Omogućava korisnicima da, samo jednim alatom za pretraživanje podataka, pronalaze informacije kao što su korisničko ime, sertifikat o bezbjednosti, adresa elektronske pošte, itd.

    Index