UVOD

Homo faber bio je podjednako I homo ludens,sapiens I religiosus.Ili,prevedeno:

Covjek koji radi bio je podjednako I covjek koji se igra I svjesno bice I religiozni covjek.

Mirca Elijade

*Izraz religija vodi porijeklo od latinskog religare povezati,svezati.Svaka erligija pretpostavlja povezanost jedne zajednice ljudi I nekog zamišljenog natprirodnog ili mocnog bica.To bice se oznacava kao sveto.Njemu se covjek klanja,uvažava ga, ali I strijepi od njega.Isto tako,za religiju je karakteristicno da covjek,ili uz pomoc molitvr,ili magijskih radnji,zahtjeva pomoc I blagostanje,milost.Za uzvrat,covjek svojim ”bogovima”,”višim silama” ili ”duhovima”,prinosi brojne žrtve.On to cini ili u tacno odredenim vremenskim periodima,kada prekida redovne poslove I posvecuje se svom božanstvu cime uvijek iznova ”obnavlja savez sa bogom”,ili to cini u teškim okolnostima,koje su iznenadne.Npr. kada sunce nemilice prži usjeve u polju,ili kada bolest prijeti da razori njegovu porodicu,društvenu zajednicu.

"Ja sam Gospod Bog tvoj:nemoj imati drugih bogova osim mene." 1.bozija zapovijest

*U religiji bice kome se covjek klanja I prinosi mu žrtve dato je u obliku licnosti.Religijskim cinom,posredstvom sveštenika I na odgovarajucem mjestu:u hramu,crkvi,kraj svetog drveta,na rijeci, covjek izražava želju I potrebu da obnovi savez sa svojim božanstvom,uvijek iznova dokazujuci svoju pokornost I skrušenost.

Izraz monoteisticki je od grckog:monos-"jedan" I theos-"bog".Monoteisticke nadnacionalne I univerzalne religije neogranicavaju se samo na jedan narod.Monoteisticke religije su nastajale u periodu od VI vijeka p.n.e. do VII n.e. To su:

*jevrejska religija

*budizam

*hrišcanstvo

*islam

JUDAIZAM

GRANE BUDIZMA:

1.HINAJANA-na jugu Indije

2.MAHAJANA-na sjeveru

3.TANTRIZAM-na Tibetu

*Prije pojave budizma kao monoteisticke religije,u drevnoj Indiji je bio razvijen bramanizam,indijska religija cije je glavno nacelo bilo postojanje najviše ili opšte ”duše svijeta”.Ovaj princip naziva se braman.Na drugoj strani se nalazi pojedinacna duša-atman,koju posjeduje svaka jedinka.Cilj ove religije je da se pojedinacna duša oslobodi vezanosti za sve što je prolazno,što cini predmet zla,dakle za tjelesnost,I sjedini sa Opštom dušom,uzdižuci se tako do bramana.Mada je budizam religija rodena na indijskom tlu,ona pokriva veoma mali dio Indije,svega 300 000 vjernika.Medutim,budizam je veoma razvijen van Indije:u Indokini,Tibetu,Mongoliji,Kini,Koreji,Japanu.Osnivac budizam je Gotama Buda(560-480 p.n.e.).Sam izraz ”buda” znaci prosvjetljeni.Buda je u 29. godini života doživio ”otkrovljenje” kraj nekog drveta.Razvio je takvo religijsko ucenje koje su mogli prihvatiti svi slojevi naroda I obrazovani I neuki.Po tom ucenju ”apsolutno blaženstvo”, koje se u ovoj vjeri naziva nirvana,mogu ostvariti svi ljudi,bez obzira na društveni stalež.

HRIŠCANSTVO



Jedinstvo zapadnog svijeta zasniva s e na ovoj tradiciji:na hrišcanstvu I na antickoj civilizaciji Grcke,Rima I Izraela.

T.C.Eliot

*Hrišcanstvo se kao monoteisticka religija razvilo na prostoru mocne Rimske imperije,na prelazu starog u novi vijek.Milioni ljudi u Rimskom Carstvu,raznih jezika,vjera I kultura,prihvatili su novi pogled na svijet koji je obecavao iskupljenje iz stanja siromaštva I poniženosti,I nudio izgledniju,bolju buducnost.Kao što je jevrejstvo izloženo u Starom zavjetu,tako je I hrišcanstvo izloženo u Novom

zavjetu,zbirci tekstova koju sacinjavaju:4 jevandelja po Mateju,Marku,Luki I Jovanu,djela apostolska,21 poslanica,I na kraju,najvažniji tekst,”Otkrovljenje Jovana Bogoslova”,popularniji Apokalipsa.Novi zavjet je nastao u periodu od 30-120 godine nove ere poslije smrti Isusa Hrista.Pošto se vjerski pokret na cijem je celu Isus Hristos protivstavljao zvanicnom mnogoboštvu koje je Rimska Imperija jedino priznavala,I kao su se sami Jevreji pobunili protiv samozvanih novih mesija,Isusa je uhvatila I osudila Rimska vlast na cijem je celu bio Pontije Pilat.Potom je bio razapet na krstu,da bi nakon tri dana vaskrsnuo iz mrtvih,sjedinivši se sa duhom svojim sa Bogom-Ocem.

Islam je jedna od cetiri monoteisticke religije univerzalnog znacenja.Ova religija se odnosi na jednu kompaktnu etnicku,narodnosnu grupu,na Arape,na narode istog porijekla pa je slicna jevrejstvu.Ono što povezuje sve vjernike I Islamu,jeste zajednicki arapski jezik na kome je objavljena I najvažnija sveta knjiga Islama,Kuran. Muhamedu se kao I Budi I Isusu ”sam Bog otkrio”.Islam se formirao znatno kasnije od prethodnih religija,tek u VII vijeku n.e. na tlu današnjeg Arabijskog poluostrava. Osnivac Islama je Muhamed (570-632) koji je ujedinio razbijena arapska plemena,usrdsredujuci svoj duhovni I vjerski rad na dva grada-Medinu I Meku.

1.JEVREJSKA RELIGIJA 17.865.000

2.BUDISTI 326.923.000

3.HRIŠCANI

-RIMOKATOLICI 980.000.000

4.ISLAM

-MUSLIMANI 961.900.000

Mirjana Kekic