|
|
- Daleka istorija kraljevackog
kraja nije istrazena iako logicke pretpostavke, s obzirom na
geografski polozaj i pojedinacna arheoloska otkrica (tumuli,
"bakarne strelice" itd), ukazuju na postojanje
naseobine i dve hiljade godina pre nase ere. Verovatno je da je
grcki uticaj stigao do ovih krajeva jos u VI veku pre nase ere
(grcki slem, zlatni i cilibarski nakit, keramicko posudje).
Smatra se da je Ibarska dolina, kao prirodna saobracajnica,
dovela i Rimljane u ovaj kraj. I Srednji vek je za kraljevacku
lokalnu istoriju u velikoj meri jos u tami. Prema nekim
pretpostavkama, Donji Ibar je "prvobitna srpska
oblast", najstarije jezgro privrednog, drustvenog i
politickog zivota kod Srba. Prva srpska drzava, Raska, nastaje u
XI veku, a malobrojni podaci govore da je oblast Kraljeva u
najaktivnijem delu srpske drzave. O tome svedoce i brojni
manastiri: Studenica (1188) - prestonica i mauzolej
rodonacelnika najznacajnije srpske dinastije, Stefana Nemanje;
Zica - od 1219. godine sediste srpske autokefalne arhiepiskopije
i mesto krunisanja srpskih kraljeva; zatim Ljubostinja, Gradac,
Pavlica, srednjevekovni grad Maglic i drugi. Ovaj kraj pao je
pod tursku vlast sedamdesetak godina posle kosovskog boja -
1458-59. godine Kraljevo je naselje srednjevekovnog porekla.
|
|
|
- Prvi put pominje se u
najstarijem sacuvanom turskom katastarskom popisu smederevskog
sandzaka iz 1476. godine pod nazivom Rudo Polje, u nahiji Maglic
brvenickog kadiluka. Ono je bilo glavno mesto u prostranoj
knezevini vlaskog kneza Sobata, sina Karanovog. Srednjevekovno
selo egzistiralo je kao vazno naselje i pod turskom okupacijom.
Pominje se 1528. kao vlasko selo u pozeskoj nahiji sa 22 kuce u
kolima je pored kucnih staresina bilo još 54 odrasle muske
glave. U drugoj polovini 16. veka, 1560. godine, naselje je u
jednom turskom defteru zabelezeno kao "selo Rudo Polje,
drugo ime Karanovac". Krajem 16. veka, naziv Rudo Polje
više nije bio u upotrebi i naselje se zvalo samo Karanovac.
Brzi razvoj Karanovca bio je u doba austrijske okupacije severne
Srbije 1718-1739. godine, kada je postao pogranicno naselje u
kome je osnovana carina. Vremenom, Karanovac postaje turska
palanka sa kucama od drveta, ogradjena visokim zidovima i
nastanjena uglavnom muslimanskim zivljem,
s nešto Cincara i vrlo malo Srba. U drugoj polovini 18. veka,
Karanovac je varosica kasaba na uscu reke Ibar u Moravu, u kojoj
je 1784. godine bilo 100 kuca: 11 srpskih i 89 turskih. Pored
ostalog, naselje je imalo dva hana, tri kafane i dve pekare.
Krajem 18. i pocetkom 19. veka Karanovac je bio znacajna
karavanska stanica i utvrdjeno mesto.
|
|
|
- Osnovna funkcija su mu bile
saobracajna i strategijska. Sem zanatstva i trgovine koji su
bili podredjeni tim funkcijama, stanovništvo se bavilo i
poljoprivredom. U vreme ustanickih godina, drustveno ekonomski
zivot Karanovca bio je ziv. Na rusevinama stare turske varosi,
uzvodno uz Ibar, izrasta novi, srpski Karanovac, koji postaje
zivo trgovacko i zanatsko mesto, znacajna vojna baza,
saobracajni cvor i administrativno - sudski centar nahije.
Karanovac je ukazom kralja Milana Obrenovica od 19. aprila 1882.
godine promenio ime u Kraljevo, kao uspomena na proglasenje
Kraljevine Srbije i dolazak prvog krunisanog vladara posle
kosovske tragedije u ovu varosicu. Osamdesetih godina 19. veka
Kraljevo se istice esnafskom privredom, sitnom gradskom
trgovinom i veletrgovinom poljoprivrednih proizvoda. Izrazitija
industrijalizacija nastaje izmedju I i II svetskog rata.
Kraljevo u naseobinskom, ekonomskom, kulturno-prosvetnom i u
urbanistickom pogledu i teritorijalnom sirenju,dozivljava svoj
preporod i razvoj u periodu posle II svetskog rata. Od 1949. do
1954. godine, Kraljevo se nazivalo Rankovicevo . Potom je vracen stari naziv Kraljevo od
1882. godine kako se i danas grad naziva. Krajem 1997. Kraljevo je dobilo
i svoj grb, heraldicko obelezje koje svedoci o imenu, proslosti i
znamenitosti Kraljeva i njegovih ziteljaGrb
|
|
