Barok se pojavio kod Srba u prvim decenijama XVIII veka na teritoriji danaa.nje Vojvodine , i vreme kad su krajevi biva.e ju~.. Ugarske , naseljeni srpskim stanovnia.tvom , pali pod vlast Austrije , u kojoj je barok tada u punoj zrelosti . Napua.tanje tradicije i prihvatanje bar stila bilo je u srpskoj umetnosti prihvaceno znatnim otporom naroda i crkve . Zagovornici novog stila bili su gradani-starosedeoci , trgovci i zanatlije koji su tu stvorili nekoliko jakih ekonomskih uporia.ta (Budim , Ostrog , Sent-Andrija , Segedin i dr. ) . Taj imucni sloj je uticao na crkvu konzervativnu i opreznu prema svemu a.to nosi obele~.je zapadnjaa.tva i katolicizma . Proces prilagodavanja baroknoj umetnosti najsporije se razvijao u slikarstvu , jer je , pre svega , ikonografija bila najstro~.i cuvar tradicije . Slikarski stale~. sastojao se u pocetku XVIII veka od pripadnika crkve i monaa.kih redova . Ovi su slikari cuvali tradicije i zanat od svakih stranih uticaja i , pod plaa.tom odbrane pravoslavlja od katolicizma borili su se protiv barokne umetnosti .Prvi umetnik iz redova crkve koji je nastojao da se oslobodi od tradicija bio je Hristifor }.efarovic . On je 1737 . godine naslikao freske u manastiru Bodanima ;na pojedinim scenama iz ''stvaranja sveta '' dao je prve pejza~.e i nagu ljudsku figuru u duhu novije umetnosti . Joa. se via.e oslobodio od okova proa.losti monah Amvrosije Jankovic , koji je 1768. u trpezariji manastira Rakovica naslikao nekoliko kompozicija iz Hristovog ~.ivota ; joa. via.e se udaljio od tradicije u velikoj zidnoj slici ''Kosovska bitka'' , iz 1771. u trpezariji manastira Vrdnika . Nijedan od ovih smelih monaa.kih kra.itelja tradicije nije bio pravi barokni slikar , ali su oni utrli put generaciji umetnika koji su se pojavili sredinom XVIII veka . To su bili slikari-zanatlije , stanovnici bogatih ''slobodnih kraljevskih gradova '', trgovackih i zanatlijskih sredia.ta Karlovacke mitropolije . Udru~.eni u cehove, oni su u grupama putovali od manastira do manastira ili primali narud~.be u svojim radionicama.Oni ne rade samo ikone vec i portrete , istorijske kompozicije , pa i mrtve prirode . Jedan od prvih slikara iz te grupe, Joakim Markovic , aktivan je vec sredinom XVIII veka . Ostavio je nekoliko ikona i dve istorijske kompozicije , a slikao je i portrete i mrtvu prirodu . U Novom Sadu su radili Vasilije Ostojic i Dimitrije Bacevic , u Osijeku Jovan Cetir Grabovan , u Vra.cu Nikola Nea.kovic , u Temia.varu Nedeljko Popovic `.erban , u Aradu Stefan Tenecki . Nijedan od njih , osim anonimnog umetnika zidnih slika u manastiru Krua.edolu iz 1756. , nije imao snage da se sasvim oslobodi od srednjovekovnog nasleda . Crkveno slikarstvo ostaje ukoceno i optereceno tradicionalnim shvatanjem . Prava se vrednost oseca tek u portretima , narocito u autoportretima Stefana Teneckog i Nikole Nea.kovica . Njihova je zasluga a.to su po svojim radionicama vaspitali nekoliko darovitih umetnika , koji su zatim prea.li u Bec i Veneciju , da do kraja udu u savremenu slikarsku kulturu . Generacija akademski obrazovanih slikara prekinula je radikalno sa proa.loa.cu , slikajuci ikone za visoko svea.tenstvo , portrete plemica i imucnih gradana , a ponekad i pelza~.e . Jedan od prvih i najvecih srpskih slikara, Teodor Kracun , ustvari je najpotpuniji predstavnik srpskog baroka ; dinamican u crte~.u , patetican u kompoziciji , svecan u portretu , a iznad svega senzibilan kao kolorist . Slikar Teodor Ilic Cea.ljar manje je hrabar i ponekad pedantan ; lirski nastrojene palete , on se u kompozicijama cesto odrice strasne barokne fuge tamno-svetlih kontrasta i uzvitlane draperije na racun skoro klasicisticki shvacenih odnosa obojenih povra.ina i figura (''Mucenje sv. Varvare'') .Poslednji veliki ali i najmanje poznat umetnik iz ove generacije , Georgije Tenecki , ostavio je samo tri portreta clanova porodice Karamata iz 1785 ; on radi u duhu ljupkog rokoko-slikarstva koje se u doba pojave klasicizma gubilo u preteranoj delikatnosti kolorita i labavom modelovanju . Sa njegovim slikarstvom i sa slikarstvom Jakova Orfelina , prijatelja i saradnika T. Kracuna , srpski barok ustupa mesto klasicizmu , mladom i poletnom gradanskom slikarstvu sa kraja XVIII veka.

Barok u Bosni i Hercegovini javlja se prvenstveno na predmetima umetnickih zanata , narocito na kujund~.ijskim radovima , a zatim kod drugih zanatlija , pa slikara ; na monumentalnim gradevinama javlja se tek potkraj turske vladavine i za austro-ugarske okupacije . Barok u Bosni i Hercegovini ne predstavlja poseban umetnicki izraz . On je nastajao kao moda , pod uticajem zakaa.njelog baroka u Mlecima , Austriji , Carigradu i Vojvodini . Najranije se pojavljuje oko polovine XVII veka na crkvenim metalnim predmetima i delovima drevnog namea.taja .Priman je nesvesno , kopiran cesto po istoj a.abloni , a i dopunjavan drugim stilovima . Starijih lepih primeraka baroka u metalu ima stara pravoslavna crkva u Sarajevu , gde se nalazi i nea.to drvenarije istog stila , a i prilican broj slikarskih radova . U tom pogledu isticu se neke ikone s kraja XVIII veka I radovi slikara Lazovica iz prvih decenija XIX veka .

 

Baroknim slikarstvom Boke dominira lik slikara Tripa Kokolje (1661-1713) iz Perasta . `.kolovao se u Veneciji , o cemu svedoce njegova dela . Glavno mu je delo slikarski ukras svetia.ta Gospe od `.krpjela , koji je izradio po uputama i po narud~.bi Zmajevicevih. Izradio je po uputama i po narud~.bi Zmajevicevih . Izradio je velika platna sa prizorima Silaska Sv. Duha, Bogorodicne smrti i Prikazivanja u hramu, dok je na luku iznad glavnog oltara naslikao veliko Krunisanje Bogorodice. Najveci domet postigao je Kokolj u prizorima na stropu, gde je, oko centralnog prizora Uznesenja Bogorodice, prikazao niz scena iz Marijina ~.ivota , grupe letecih andela i dekorativne koa.arice svje~.eg cvijeca. Osim ovih slka u Gospi od `.krpjela ima u Boki i drugih Kokoljevih djela. U Manastiru sv. Ante u Perastu nalaze se dvije njegove kompozicije sa cudesima sv. Antuna, te dva njegova platna sa likovima svetog Paskala Bajlona i sv. Ivana Kapistrana. Sacuvali su se u Perastu i slikarev Autoportret, te portret plemica i ratnika Vicka Bujovica, dok su na zidovima Zmajeviceve Bsikupije jedva danas vidljivi veliki Kokoljevi dekorativni pejza~.i. U velikom, Kokoljinu opisu oseca se s jedne strane talent i snaga slikarstva, a s druge i niz nedostataka, koje su posljedica provncijske sredine, u kojoj je ~.ivio. Osim Kokolje Boka je dala joa. dva slikara, koji su se istakli van rodnog grada: Antun Mazarovic slikao je vladarske portrete na dvorovima u Boki i Vara.avi, a Gianantonio Lazzari-Vukovic bio je dak Liberia i Langettia, ugledan slikar u Veneciji i ucitelj istaknute mletacke slikarke Rosalbe Carriere. U crkvama Boke nalaze se i mnogi vrlo vredni predmeti od umjetnog obrta, narocito zlatarstva i crkvenog ruha, koji svedoce o bogatstvu bokeljskih mesta i njihovim kontaktima sa evropskim centrima, a narocito Venecijom.