Car Stefan Dusan Nemanjic rodjen je negde oko 1308. godine. Njegovi roditelji bili su Stefan Uros III Decanski i Teodora Smilec, dok je mesto rodjenja ostalo nepoznato. Njegovo detinjstvo obelezio je sukob Stefana Decanskog ( Dusanovog oca) i kralja Milutina ( Dusanovog dede). Tako je mladi carevic jos u detinjstvu bio prognan sa porodicom a u jednom trenutku je cak bio i talac. Uprkos svemu, Dusanov otac nakon Milutinove smrti postaje kralj. Kao princ, Dusan je odmah krenuo u osvajanja i pomogao da Srbija prosiri svoj uticaj i teritorije. Prva znacajna bitka odigrala se kod Velbuzda, gde je kraljevic Dusan sa ocem porazio bugarsku vojsku, i time srusio savez Vizantije i Bugarske. Naime, bugarski i vizantijski vladari, sklopili su savez sa ciljem da uniste Srbiju. Medjutim Stefan i Dusan su kod Velbuzda odneli ubedljivu pobedu koja je oslabila Bugare, a Vizantija se ubrzo okrenula protiv svojih saveznika. Srbija se prosirila na jug, osvojivsi Nis.Harizmaticni kraljevic uspeo je da osvoji i simpatije plemstva, pogotovo nakon bitkeprotiv Bugara, a njegov otac naslutio je da bi princ mogao da se pobuni protiv njega, bas kao sto se on svojevremeno pobunio protiv svog oca. Zato mu je dao na upravu Zetu, ali to nije zadovoljilo ambicije mladog kraljevica, kojeg je vlastela huskala da preotme presto.

U avgustu 1331. godine, Dusan je drsko napao nespremnog oca, zarobio ga zajedno sa porodicom i preuzeo vlast.

Dusan Silni je krunisan, manje od mesec dana kasnije ( tada je bio u ranim dvadesetim ), a nesrecni Stefan Decanski, preminuo je u novembru iste godine kao zatocenik svog sina. Bio je to pocetak jedne veoma uspesne vladavine, u kojoj je Srbija znatno prosirila svoje teritorije i postala carevina. Dusan je ustupio Dubrovcanima neke teritorije, koje su oni pokusavali da zaposednu jos ranijih godina, ali pod uslovom da mu placaju porez. Uspeo je i da sklopi savez sa Ugarima. Krenuo je u osvajanje na jug, i zauzeo veci deo Albanije i neke gradove u severnom delu Grcke. Stigavsi cak do Svete gore, Dusan je iskoristio slabljenje Vizantijskog carstva i proglasio se za cara Srba i Grka 1346. u Skoplju. Nastavio je sa osvajanjima, ovoga puta je stigao do Epira i Tesalije, iskoristivsi sto je ove teritorije pokosila kuga. Sada je Srbija zauzimala teritoriju od Beograda na severu, Jadranskog mora na zapadu, Egejskog mora na istoku, pa skoro sve do Atine na jugu, tacnije do Korinta.

Umro je, misteriozno u decembru 1355. godine.

Sahranjen je u Prizrenu u manastiru Svetih Arhangela, koji je i podigao. Kako se Srbija brzo uzdigla, tako je brzo i pala, jer kao sto nas je istorija naucila, sledi neuspesna vladavinaUrosa Nejakog, a potom i pad Srbije pod tursku vlast. Medjutim o Dusanu i ljudima koji ga okruzuju ostalo je mnogo zanimljivih detalja.

 

ZADUZBINE