Trsic

trsic_selo_1.jpg

 

        Postoje mesta koja su mala po broju stanovnika i po prostoru koji zauzimaju, ali su po svome imenu velika i poznata u celom svetu. Takva su mesta Getsov Vajmar , Tolstojeva Jasna Poljana. Takav je i Trsic, rodno mesto Vuka Stefanovica Karadzica ( 1787-1864 ). Nalazi se u jugozapadnom delu Jadra na brezuljkastom prostoru kroz koji neumorno zubori bistra Zeravija, dajuci celom predelu uzbudljivu zivost i nadmocnu lepotu.

 

        Prvi podaci o naseljenosti Trsica poticu iz prve polovine 16. veka, ali podatak kada i kako je Trsic zapravo dobio to ime ne zna se ni dan danas.

       Posle austrijsko-turskog rata ( 1737-1739 ) , vodjenim na prostorima Srbije, selo je takoreci bilo prazno. Naseljavanje je dobilo maha polovinom 18. veka kada su brojne porodice, sa prostora sadasnje Crne Gore, pristigle na ove prostore.

        Nemiri prvog srpskog ustanka, zacetog 1804. godine, ostavili su traga i na izgled sela. Dugo je vremena Vukovo ognjiste bilo prepusteno ljudskom nemaru.

 

trsic_vukova_kuca.jpg

      

        U istorijskom i knjizevnom pamcenju srpskog naroda mnogo je znacajnija 1933. godina. Trajno je ostalo secanje na godinu obnavljana Vukove rodne kuce i na datum osvecenja, otvaranja kuce i odrzavanja prvog Vukovog sabora. Bilo je to 17. septembra 1933. godine. Po ugledu na stare kuce u Jadru podignuta je Vukova kuca, koja predstavlja najprisniji spomenik Vuku i zacetak duhovnog rodoslova Trsica, Vukovog rodnog mesta.

        

 

 

        Leta 1964. godine ( stogodisnjice Vukove smrti ) izgradjen je asfaltni put do Trsica duzine 4 kilometra, kao i pesacka staza do Vukove kuce. Takodje je napravljena pozornica sa gledalistem pod otvorenim nebom za izvodjenje programa Vukovih sabora, koji su se do tada odrzavali u dvoristu Vukove kuce, kao i osnovna skola.

trsic.jpg

        Vukov sabor vremenom postaje najveca kulturna manifestacija u nas. Oni neguju ne samo vukovsku tradiciju nego i savremena umetnicka stremljenja. Prikazuju se pozorisne predstave, opere, baleti, u izvodjenju poznatih umetnika i umetnickih i pozorisnih ansambala iz cele Jugoslavije; cuju se u prigodnim vukovskim besedama reci umnih poslenika nauke i kulture koje istinski podsticu na stvaranje novih duhovnih i materijalnih vrednosti.

 

 

       Krajem skolske godine, u maju, odrzava se, neprekidno od 1971. godine, Djacki Vukov sabor. Na ovom saboru, koji se takodje odrzava u Trsicu, organizuje se Republicko takmicenje ucenika iz srpskog jezika i jezicke kulture i Savezno takmicenje u likovnom izrazavanju. Generalna konferencija UNESKO je, na svome sastanku u Sofiji decembra 1985. godine, uvrstila u svoj kalendar velikih godina i dan rodjenja Vuka Stefanovica Karadzica i usvojila Rezoluciju o proglasenju Vukove godisnjice kao znacajne godisnjice u svetu.

       

trsic_skola.jpg

        U okviru Jugoslovenskog odbora za proslavu Vukove godisnjice osnovan je Odbor za uredjenje Trsica, sastavljen od ljudi koji se profesionalno bave problematikom osmisljavanja prostora. Umesto gradnje novih objekata savremene arhitekture, ovaj Odbor se okrenuo narodnom graditeljstvu samoukih majstora koji su znanje sticali generacijskim prenosenjem iskustava. Zato su u Trsicu izgradjene, ili prenete, brojne kuce brvnare,vajati, magaze, mlekari, vodenice ... Zbog svega toga i neopisive prirodne lepote, turista, koji poseti Trsic, bar za trenutak zaboravi sve probleme sadasnjeg sveta i uziva u tom osecanju zadovoljstva.