ISTORIJA MESOPOTAMIJE DO HAMURABIJA

  Sišavši sa okolnih brda u plodnu ravnicu između dve reke,pokorivši lokalno seosko stanovništvo,uvodeći klinasto pismo kao i opeku od gline u građevinu praveći prve naseobine,Sumeri,narod zagonetnog porekla,su zvanično prvi stanovnici Mesopotamije.Inače riječ “mesopotamija” je grčkog porekla i znači međurečje.Gradovi kao što su Ur,Uruk,Kiš,Lagaš,Avan,Hamasi,Isin,Larsa,Nipur,Ešnua,Uma,Eridu i mnogi drugi nastaju oko svetilišta lokalnih božanstava u čije ime upravljaju postojeće dinastije između kojih se javljaju neprijateljstva,tako da oko 2735. godine pre n.e. vladar grada Uma,Lugalzagizi osvaja Lagaš,Ur i Uruk,osniva državu i dodeljuje sebi titulu “lugal”(veliki čovek). 

                                           MESOPOTAMIJA OKO 2500 god. pre n.e.

Već u III milenijumu u Mesopotamiju nadiru semitska plemena Amorićana,koji se učvršćuju u Vavilonu i Akadu(pa dobijaju ime Akađani).Sargon,vladar Akađana pobeđuje Lugalzagizija i pripaja njegove oblasti kao i Elam(oblast severno od Lugalzagizijeve državice).Sargon (2350-2294) učvršćuje akadsku državu,koju nastavlja da ekspandira njegov unuk Naram-sin(2270-2233) tako da se prostirala od Male Azije i Mediterana preko dolina Eufrata i Tigrisa pa do Perzijskog zaliva.

 

 SARGONOVO CARSTVO(MESOPOTAMIJA OD  OKO 2300. god.pre n.e. PA DO PADA POD GUTE)

Akadsku vlast ruše 2169. Guti,pleme iz Kurdistana.Protjerivanje Guta obavlja kralj Ura Urukegal,dok se obnavljanje sumersko-akadske države i uspostavljanje treće dinastije grada Ura(2080-1930) veže za kralja Ur-Namua. Napad Elamićana 1930.god. pre n.e. kao i unutrašnje slabljenje države zbog borbi za vlast dovode do raspada države.

Oslabljeni Ur nije mogao da se odupre najezdi plemena Amorićana(Amorita),koji su svojim upadima u pljačkaškim grupama,doprineli opštem rasulu treće dinastije Ura.Išbi-Era se nametnuo kao nezavisni vladar u drevnom gradu Isinu i osnovao prvu amoritsku dinastiju u Sumeru.Amoriti su zavladali u većini starih gradova Sumera i u mnogim drugim državama koje su činile sastavni deo Urskog Carstva treće dinastije i delile isto kulturno nasleđe.Posle perioda nereda utvrdile su se nove jake amoritske dinastije na jugu u Larsi,u Vavilonu(severni Sumer ili Akad),u Ešnui(istočno od Tigrisa) i u Mariju(na srednjem Eufratu).  

 

GODINA

VLADAJUĆI GRADOVI SUMERA

DOMAĆA ISTORIJA

STRANA ISTORIJA

KULTURA

3000.

 

2900.

Dinastija Kiša

 

 

Klinasto pismo

Prvi hramovi

 

 

Borbe između gradova Ura i Lagaša

 

 

2600.

I  dinastija Ura

 

 

Vladarske grobnice u Ura

2500.

 

2400.

Lagaš

 

II Dinastija Ura

 

Inflartacija Semita

 

2300.

Lugalzagizi

Sargon iz Akade

Ujedinjavanje Vavilonije pod akadskom vlašću

 

 

2200.

Naram-Sin

 

Prodor Guta

 

2100.

 

2000.

Gudeja iz Lagaša

Obnavljanje Sumera:

Carstvo Ura

 

Obnova Umetnosti

Veliki zigurat u Uru

1900.

 

 

1800.

Uspon Mari-a

Prevlast Amorita

Pojava Asiraca

Carska palata u Mari-u

1700.

 

 

 

 

1600.

Hamurabi

Samsuilunas

 

Arijevci pustoce Iran

Kasitski prodor u Vavilon

Hamurabijev zakonik

                                  SUMER OD SVOJIH POČETAKA DO HAMURABIJA