Brazil

Istorija

<<nazad

 

Brazil je otkrio Spanac Vicente Pinzon (1500.god.), ali ga je iste godine zauzeo Portugalac Pedro Avares Calval i nazvao Ilha da Vera Cruz (Ostrva Pravoga Krsta); kasnije dobija danasnje ime po BRAZIL-DRVETU, koji daje crvenu boju.

Portugal posvecuje Brazilu vecu paznju za vrijeme vladavine Joana III (1521-1557) kada se osnivaju prve naseobine, a 1532.g. cine prvi pokusaji organizovanja vlasti. Kralj je poceo da dijeli u feud pojedine dijelove obalskog pojasa tzv. kapetanima , koji su na svojim teritorijima imali velika prava i slobodu eksploatacije , a kralju su davali 1/5 ili 1/10 prihoda.Ovi "donatorios" imali su 15 nasljednih kapetanija.

Prvi guverner Thome de Sonza je 1549. u gradu Baia udario temelje kolonijalne uprave.Postepeno se povecavao broj naseljenih bijelaca, a dosli su i jezuiti, koji su poveli jaku akciju za pokrstavanje Indijanaca. Francuzi su pokusali da podignu svoje naseobine u zalivu Rio de Janeiro(1555), ali su ih Portugalci potukli i 1567.g. postavili temelje buducem glavnom gradu.

Francuzi su slicne pokusaje ponovili 1710/11, ali bez uspjeha.

Bogatstvo zemlje , narocito secera , privlacilo je emigrante iz zapadnoevropskih zemalja , brojne gusare, pa i neke drzave da se njime koriste. Kako je Portugal bio u personalnoj uniji sa Spanijom (1580-1640), to su spansi neprijatelji, narocito Holandjani, napadali i portugalske kolonije i 1630.g. zauzeli Pernambuco, a za guvernera postavili Morica Nasavskog.

Portugalci su poveli borbu protiv njih , a 1645.g. je izbio ustanak i konacno im je uspjelo da ponovo zavladaju cijelim Brazilom(1654). Od tada kolonija zivi u miru spolja , a u unutrasnjosti se povremeno javljaju sukobi izmedju doseljenika.

1693.g. pronadjeno je zlato u podrucju danasnje savezne drzave Minas Gerais. Glavnu korist od brazilske privrede imale su , u prvom redu, dvije velike portugalske trgovacke kompanije. Portugalci su bili na vodecim polozajima uprave, vojske i privrede.

1714.g. Brazil je proglasen potkravljevstvom sa sjedistem u gradu Baia do 1763.g. , a potom u Rio de Janeiru.

Portugalski prvi ministar Sebastiao Pombal (1756-1777) izjednacio je Indijance sa bijelcima, pojacao imigraciju, prava donatoriosa prenijeo na kralja i iz zemlje protjerao jezuite. U ovo vrijeme se javljati i prvi okreti protiv starog rezima , koje predvode mladi intelektualci, skolovani u Evropi.

Nezavisnost je 7.9.1822.g. proglasio potkralj Brazila i sin portug. Kralja Joaoa VI, Dom Pedro, krunisavsi se za cara Brazila kao Pedro I. Za vrijeme cara Pedra II ukinuto je ropstvo (1888), sto je izazvalo otpor robovlasnika .

Udruzeni sa republikancima i nezadovoljnim oficirima svrgli su 15.11.1889.g. Pedra II sa vlasti i proglasili Republiku. Ustav, slican onome u USA, donesen je 1891.g.

Pocetkom XX v. Brazil sredjuje svoje finansije, razvija industriju i trgovinu. Za sredjivanje prilika u zemlji zasluzni su predsjednici : M. F. Campos Salles (1898-1902), P. R. Alves (1902-1906) i A. Penna (1906-1909).

U novembru 1930.g., nakon velike politicke krize, dosao je na celo zemlje drzavnim udarom Gelulio Vargas . On je ojacao centralnu vlast, radio na socijalnoj zastiti sirokih slojeva i suzbijao strani ekonomski i politicki uticaj. 1937.g. raspustio je parlament i primjenjivao diktatorske metode, ponekad vrlo slicne fasistickim. Vergas je 24.08.1954.g. izvrsio samoubistvo.

Brazil je u oba svjetska rata objavio rat Njemackoj, stavljajuci svoja prirodna bogatstva na raspolaganje saveznicima.

 

istorija | stanovništvo | privreda | reljef | klima | vode | flora i fauna | Brazilija | Rio de Ženeiro