SUGLASNICI (KONSONANTI)

-cine grupu glasova koji se stvaraju nastajanjem prepreka u ustima ili na usnama, pri cemu vazdusna struja nema drugog puta osim savladavanja te prepreke.

Srpski knjizevni jezik ima sledece grupe suglasnika:

  1. Usneni (labijalni): b, p i f, od kojih prva dva artikulisu tako sto se usne pribijaju jedna uz drugu, stvarajuci potpunu pregradu vazduhu, zatim se pregrada uklanja (usne se rastavljaju) i vazduh naglo izlazi uz prasak, pa se ova dva glasa nazivaju eksplozivnim suglasnicima.Treci suglasnik nastaje kao proizvod trenja vazdusne struje kroz tesnac koji cine gornji sekutici i unutrasnja vlazna strana donje usne.
  2. Zubni (dentalni): d, t, z, s i c, od kojih se d i t stvaraju tako sto se vrh jezika nalazi na sekuticima, vazdusna struja se gomila iza prepreke i pri naglom otklanjanju prepreke izlazi iz usta, takodje uz prasak; d je zvucno, t bezvucno. Suglasici z i s nastaju na istom mjestu.Z je zvucno, a s bezvucno. Oni se jos nazivaju i tesnacnim suglasnicima. Suglasnik c je sliveni suglasnik.
  3. Prednjonepcani (palatalni): ž, č, ć, š, đ i đz.Njih cine 2 podgrupe: sliveni suglasnici (afrikate)- đ, č, ć i đz i strujni (frikativni)- ž i š.Prvi se stvaraju tako sto prepreka vazdusnoj struji nastaje od prednjeg nepca i gornje povrsine jezika.
  4. Zadnjonepcani (velarni): k, g, h, koji se stvaraju tako sto vazdusna struja nailazi na prepreku stvorenu pomocu zadnjeg dijela jezika i zadnjeg nepca.Suglasnik g, k, su praskavi (eksplozivni).Suglasnik h je strujni (frikativni).
artikulacija

mjesto->

nacin  

usneni

zubni alveolarni prednjonepcani zadnjonepcani
dvousneni usn.-zub. tvrdi meki
zvucni (eksploziv.) b - d - - - g
bezvucni(eksploziv) p - t - - - k
zvucni (afrikate) - - - - đz đ -
bezvucni(afrikate) - - c - č ć -
zvucni(frikativni) - - z - ž - h
bezvucni(frikativni) - f s - š - -
zvucni(nazalni) m - - n - nj -
bezvucni(nazalni) - - - - - - -
zvucni(lateralni) - - - l - lj -
bezvucni(lateralni) - - - - - - -
zvucni(vibranti) - - - r - - -
bezvucni(vibranti) - - - - - - -
zvucni(poluvokal) - v - - - j -
bezvucni(poluvokal) - - - - - - -

HOME