Banja Luka je danas univerzitetski,kulturni i sportski centar,a prije poslednjeg rata,koji je na ovim prostorima trajao između 1992. i 1995. godine,bila je jak industrijski centar.

Banja Luka je grad mladih.
Na banjalučkom univerzitetu i na njegovim fakultetima(14) studira oko 15000 studenata,a srednje i osnovne škole pohađa oko 30000 učenika.

U Banjoj Luci je 27.maja 2003 godine Internacionalna liga humanista dodijelila zlatne povelje za mir i humanizam najzaslužnijim pojedincima iz cijelog svijeta.Zlatnu povelju mira dobio je i Dječiji dom "Rada Vranješević",a grad na Vrbasu zvanično je ponio titulu međunarodnog grada mladih,sporta i kultur mira.Takođe,gradonačelniku Banje Luke Dragoljubu Davicoviću uručeno je specijalno priznanje počasnog člana Lige humanista jer je to,kako je obrazloženo,zasluzio svojim ličnim doprinosom u promociji mira i humanizma.
U Banjoj Luci je tada otvoren i Međunarodni centar za kulturu mira pod nazivom " Mali ambasadori mira".Iz Banja Luke su maja 2003. godine cijelom svijetu upućene poruke mira,tolerancije kao i poruka za zaustavljanje ratova.

Banja Luka je i grad sporta.
Banjalučki sportisti su osvojili brojne trofeje u ekipnim i pojedinačnim sportovima,a veći broj ekipa i pojedinaca su nosili titule evropskih,a i svjetskih prvaka. Poslednji rat ostavio je traga i u sportu.Ali sigurna sam  da će mlada generacija brzo prevazići novonastalu situaciju i da će se ime našeg grada ponovo naći na evropskoj i svjetskoj sceni. Uspjesi rukometaša i fudbalera "Borca",šahista,boksera,košarkaša,padobranaca,kajakaša,biciklista,dokz su da je Banja Luka postala značajan sportski centar.  

U gradu djeluje više kulturnih institucija sa veoma dugom tradicijom.  
Narodno pozorište,Dječije pozorište,Muzej i Arhiv,Umjetnička galerija,Radnički univerzitet,Narodna biblioteka "Petar Kočić",Novinsko-izdavačka grafička radna organizacija "Glas",Dom kulture,Dom JNA i nekoliko amaterskih kulturno-umjetničkih društava nosioci su kulturnog života Banja Luke.U Banja Luci djeluje i Udruženje književnika i Udruženja likovnih umjetnika BiH.

SPOMENICI KULTURE I MUZEJI:

1.Kastel-tvrđava
2. Spomenik Petru Kočiću(rad AntunaAugustinčića),Centralni park
3.Spomenik palim Krajišnicima(rad AntunaAugustinčića),Šehitluci
4.Partizansko spomen-groblje
5.Spomenik palim borcima,Trg palih boraca
6.Ferhad-pašina đžamija,M.Tita
7.Mineralne banje(Gornji Šeher)
8.Stara željeznička stanica
9.Franjevački samostan(Petrićevac),potpuno srušen u zemljotresu 1969.godine

VAŽNI JAVNI OBJEKTI:

1.Dom kulture
2.Narodno pozorište
3.Skupština opština
4.Dom JNA
5.Dom solidarnosti
6.Glavna pošta
7.Univerzitetski centar
8.Autobuska stanica
9.Privredna banka

SPORTSKI OBJEKTI:

1.Gradski stadion
2.Stadion Sportskih igara
3.Stadion "Naprijed"
4.Stadion "Budućnost"
5.Stadion BSK,Čaire
6.Stadion "Željezničar"
7.Bazen "Incel"
8.Sportska dvorana "Borik"
9.Sportska dvorana "Obilićevo"

PARKOVI:
1.Gradski park "Petar Kočić"
2.Park "Mladen Stojanović"  

Banja Luka 4. i 5. juna obilježava krsnu slavu grada,Spasovdan(Dan uznesenja Gospoda Isusa Hrista).Godine 1991.,obnavljanjem hrama porušenog u drugom svjetskom ratu,koji se nalazio u centru grada,tadašnje gradske vlasti odlučile su da grad dobije i svoju slavu i da to bude Spasovdan.Spasovdan se počeo slaviti u ratnom periodu.Prije toga,proslavljao se Dan grada,22.april,dan oslobođenja Banja Luke.

SAMOUPRAVNA ORGANIZACIJA OPŠTINE BANJA LUKA :

Najviši organ vlasti i društvenog samoupravljanja u opštini je Skupština opštine,sastavljena od tri vijeća:Vijeća udruženog rada,Društveno -političkog vijeća i Vijeća mjesnih zajednica.Sva tri vijeća imaju ukupno 160delegata.Delegati vijeća biraju se na 4 godine.Izborna tijela društveno-političkih organizacija koje vrše funkciju delegacija imaju 175 članova.

Područja opštine čine naseljena mjesta:Agino Selo,Banjaluka,Barlovci,Bastasi,Bistrica,Bočac,Borkovići,Bronzani Majdan,Cerići,Čokori,Debeljaci,Dragočaj,Drakulići,Goleši,Ivanjska,Jagare,Kmećani,Kola,Donja Kola,Krimine,Krupa na Vrbasu,Kuljani,Lokvari,Ljubačevo,Melina,Motike,Obrovac,Pavići,Pavlovac,Pervan Donji,Pervan Gornji,Piskavica,Ponir,Priječani,Radmanjići,Ramići,Rekavice,Stratinska,Stričići,Subotica,Šargovac,Šimići,Šljivno,Verići,Zalužani,Zelenci...