RELJEF I OSNOVNI OBLICI RELJEFA

 

Reljef BiH veoma je razlicit, kako po izgledu,tako i po starosti i nacinu postanka. Najveci dio reljefa BiH cine planine razlicite visine ( niske,srednje i visoke). Ostali dio je ravnicarski, a cine ga djelovi Panonske nizije, velikih kotlina i rjecnih dolina, kao i uzak pojas Jadranskog primorja. Razlicit izgled i odlike reljefa rezultat su duge geoloske istorije,od paleozoika do vremena u kojem zivimo. Taj vremenski period traje oko 600 miliona godina. Snazni unutrasnji pokreti u zemljinoj kori,neke djelove zemljine kore su izdigli a neke spustili. U uzdignute spadaju planine,a u spustene kotline, duboke recne doline. Tektonske procese pratila je cesto I snazna vulkanska aktivnost, pa razlikujemo povrsinske i podzemne oblike vulkanskog reljefa. Nekadasnju vulkansku aktivnost pratilo je stvaranje lezista ruda metala. Znacajnu ulogu za stvaranje kraskih polja pored kraskog imaju i tektonski procesi. Kraski oblici reljefa posebno su razvijeni u dinarskom prostoru.Razlikujemo povrsinske i podzemne kraske oblike reljefa. Medju znacajnije povrsinske kraske oblike ubrajamo kraska polja.

    

 

 

 

 

Najpoznatija kraska polja u BiHsu: Livanjsko, Popovo, Gatacko, Nevesinjsko, Kupresko, Glamocko. U najznacajnije podzemne kraske oblike ubrajamo pecine i jame. Najpoznatije pecine u BiH su: Vjetrenica kod Zavale u Popovom polju, Glavicanska kod Srbinja, Orlovacka kod Pala. Visoke planine u novijoj geoloskoj istoriji bile su pod ledom. Krecuci se niz padine planina lednici su vrsili snaznu eroziju, pri cemu su nastajala udubljenja – cirkovi u visim i valovi u nizim djelovima planina. Ove oblike reljefa nazivamo lednickim, a jezera koja se nalaze u tim udubljenjima lednickim jezerima. U ravnicarskim,dolinskim i kotlinskim prostorima reke se cesto  izlevaju iz korita i tako nastaju fluvijalni oblici reljefa,koji mogu biti akumulativni i erozivni. Radom talasa na obali Jadranskog mora nastali su abrazioni oblici reljefa. Umeksim stjenama nastale su uvale i zatoni, a u tvrdjim nastali su klifovi, potkapine i sljunkovite plaze.