Fiziologija srca
U sklopu cirkulatornog aparata srce je jedina motorna snaga koja pokreće krv.Svi drugi faktori su u pogledu ove funkcije od relativno malog značaja.Za razliku od drugih organa, srce se nalazi u neprestanoj ritmičkoj aktivnosti te izuzevši relativno kratke dijastoličke faze, nema mogućnosti da se odmara.Veličina rada koji srce obavlja nijae konstantna, nego se mijenja zavisno od potreba organizma.Srce, prema tome, mora imati visoko razvijenu sposobnost adaptacije.Ovu adaptaciju na različite veličine opterećenja obavlja djelimično sam srčani mišić, zahvaljujući posebnim svojstvima, a djelimično se ona vrši regulacijom pomoću ekstrakardijalnih faktora.Postoji još jedna karakteristika srca po kojoj se ono na jedinstven način razlikuje od drugih organa.To je visok stepen automacije koji omogućava njegovu trajnu aktivnost i bez ekstrakardijalnih impulsa, živčanih ili humoralnih.
Impuls koji nastaje u centru automacije širi se kroz srčani mišić zahvaljujući njegovoj sposobnosti provodljivosti.Provodljivost je sposobnost cijeloga srčanog mišića, ali je osobito razvijena u specifičnoj (provodnoj) muskulaturi:Hisovom snopu, njegovim kracima i Purkyneovin nitima.U specifični provodni sistem srca ubrajaju se i već spomenuti primarni i sekundarni centar automacije, sinusni i atrioventrikularni čvor.Stanje uzbuđenja (impuls) širi se u miokardu u normalnim uslovima bez gubitka na intenzitetu.Ako se smanji vitalnost miokarda (zbog anoksije, pritiska,upale, intoksikacije), impuls će se provoditi smanjenom brzinom, a u krajnjem slučaju provođenje će biti onemogućeno, tj. nastat će srčani blok.Brzina provođenja impulsa nije u svim dijelovima srca jednaka.U radnoj muskulaturi atrija iznosi 0,8 m/sec; u radnoj muskulaturi ventrikula 0,4 m/sec; u Hisovom snopu i njegovim kracima te u Purkyneovim nitima 1-2 m/sec.Veća brzina provođenja u specifičnoj muskulaturi omogućava brže dovođenje impulsa u ventrikularnu muskulaturu nego što bi to bilo kad bi se impulsi širili radnom muskulaturom.Ova činjenica ima veliko funkcijalno značenje.Da bi srce radilo kao efikasna pumpa, svi dijelovi ventrikula moraju se sinhrono kontrahirati.Velika brzina provođenja impulsa omogućuje da impulsi stignu u različite dijelove ventrikularne muskulature u veoma kratkim vremenskim intervalima.
Srčani ciklus.Pod tim nazivom podrazumijeva se redoslijed koordiniranih pokreta srca u vremenskom intervalu između početka jedne sistole atrija pa do početka naredne.Upotrebljava se i naziv srčana revolucija.U srčanom ciklusu zbivaju se brojne promjene: a) intraatrijskog pritiska, b) intraventrikularnog pritiska c) pritiska u aorti, plućnoj arteriji, plućnim venama i šupljim venama.
 |
 |
 |
 |
 |
 |