Fašizam
Kako u širokoj javnosti, tako i među učenim krugovima nacizam se uglavnom smatra za jedan od oblika fašizma -
izraza čija definicija je sama po sebi sporna. Debata se uglavnom vodi oko poređenja fašističkog pokreta uopšte i
njegovog italijanskog prototipa, uključujući i fašizam u Nemačkoj. Ideja izneta u prethodnom izlaganju o
odbacivanju svih prethodnih ideja i ideologija kao što je demokratija, liberalizam i naročito marksizam
(kao npr. kod Ernsta Nolta otežava precizno definisanje ova dva pojma; ipak, italijanski fašisti naginjali su ka verovanju
da bi svi elementi društva morali biti ujedinjeni kroz korporativizam kako bi se formirala "organska država"; to znači da
ovi fašisti često nisu imali jasne stavove u vezi sa rasom, s obzirom na to da su samo država i nacija imali značaj.
Nasuprot italijanskom fašizmu, nemački nacizam je naglašavao princip Arijevske rase u tolikoj meri da je
država postala samo jedan od instrumenata u ostvarivanje "prave sudbine" Arijevske rase.
U raspravi između istoričara (kao što je Zeev Sternhell) u
kojoj se tvrdilo da su oba pokreta jedinstvena, ili da je to barem nemački pokret, mnoge strane su se složile da postoji
mnogo jača skoro porodična sličnost između italijanskog i nemačkog fašističkog pokreta nego što postoji sličnost
između evropskih demokratija i komunističkih država za vreme Hladnog rata;takođe, ova dva fašistička
pokreta mogu se porediti ne samo po zločinima za koje su odgovorni, već i po početnim političkim
potezima: npr. može se povući paralela između Musolinijevog marš na Rim i neuspelog pokušaja
državnog udara (Pivnički puč) koji je Hitler, nedugo zatim izveo u Minhenu.
Takođe, arijanizam nije bio popularna ideja među italijanima koji nisu bili nordijska rasa, ali je rasizam u Italiji bio
veoma izražen, a genocid je sprovođen u koncentracionim logorima mnogo pre nego što se slično dogodilo i u Nemačkoj.
Filozofija koja je pravila razliku između ova dva fašistička pokreta uglavnom se oslanjala na činjenicu da su oba
pokreta nastala u različitim državama: kako italijanski kralj nije umro, za razliku od Nemačke u kojoj je Hitlerovom
dolasku na vlast prethodila smrt Rajhsprezidenta, italijanski vođa Duče nije bio u mogućnosti da se domogne
potpune vlasti kao što je to pošlo za rukom Hitleru, što je za posledicu imalo Musolinijevo svrgavanje sa vlasti.
|
|
|
|
|
|