KORIJEN

 

Korijen je osovinski vegetativni biljni organ kojim se biljka pricvrscuje za podlogu i upija vodu sa rastvorenim mineralnim materijama. Na vrhu korijena nalazi se vegetaciona kupa cijom aktivnoscu korijen raste neprekidno tokom zivota. Vegetaciona kupa je zasticena korijenskom kapom (kaliptrom) da se ne bi ostetila pri probijanju kroz podlogu. Na korijenu se morfoloski razlikuje vise dijelova (zona):

Dio korijena sa kapom je zona korijenske kape, ciji povrsinski sloj grade mrtve, osluznjavele celije koje se ljuste i tako smanjuju trenje pri rastu korena. celije korijenske kape se stalno obnavljaju deobama celija vegetacione kupe i istovremeno korijen tim deobama raste. Zbog toga se taj deo vegetacione kupe naziva zona rastenja. Iznad nje nalaze se celije koje se izduzuju (rastu u duzinu) i cine zonu izduzivanja. Sledeca je zona korijenskih dlaka u kojoj povrsinske celije obrazuju dlake za upijanje vode iz zemljista. Iznad ove zone je zona provodjenja kroz koju se voda sa mineralnim materijama provodi do osnove stabla.

Ako se u zoni korijenskih dlaka napravi poprecan presek korena, uocice se njegova primarna gradja:

Rizodermis je povrsinski sloj mladih, vrsnih dijelova korijena. celije ovog tkiva obrazuju korijenske dlake kojima se upija voda i u njoj rastvorene mineralne materije.

Primarna kora je gradjena od vise slojeva parenhimskih celija. Poslednji sloj kore, koji je naslonjen na centralni cilindar, sadrzi celije propusnice. One propustaju vodu sa mineralnim materijama, koju su upile celije rizodermisa, u centralni cilindar.

Centralni cilindar se sastoji od provodnih elemenata ksilema i floema. Ksilem se nalazi u centru, a floem na periferiji centralnog cilindra. Ksilem ima oblik zvezde izmedju cijih zrakova su umetnuti elementi floema.

Kod biljaka monokotila korijen ima samo primarnu gradju, dok kod dikotila i cetinara dolazi do sekundarnog debljanja. Pri tome parenhimske celije postaju sekundarno meristemsko tkivo kambijum koji deobama dovodi do debljanja korijena.