Istorija Dinastije

 

 

 

19. vek

Posle Prvog svetskog rata

Drugi svetski rat

                            

 

    Dinastija Karađorđević stara je dva veka. Godine 1804. imućni srpski trgovac Đorđe Petrović, kasnije poznat kao Karađorđe, podigao je Srbe u ustanak protiv Otomanske imperije, koja je Balkan držala pod svojim jarmom. 

Ustanak je bio uspešan, i Karađorđe je oformio vladu u Beogradu. Godine 1811. proglašen je za vladara, a njegova porodica dobila pravo nasleđa. 

 

 

 

19. vek

Godine 1813. Turci su se vratili u Beograd, a Karađorđe se povukao u Austriju. Njegov sin, Knez Aleksandar I, vratio se u Srbiju kao vladar 1842. god., ali je 1858. god. svrgnut sa prestola. 

Godine 1903. Skupština je odlučila da Princ Petar Karađorđević - Karađorđev unuk - stupi na presto. Sa Kraljem Petrom I u Srbiji je počela era demokratije i liberalnog upravljanja zemljom. Sam Kralj je već ranije bio preveo na srpski jezik esej Džona Stjuarta Mila "O Slobodi". 

Iako su balkanski ratovi 1912. i 1913. god. rezultirali teritorijalnim širenjem Srbije, bes zbog austrijske aneksije Bosne i Hercegovine tinjao je u susednim zemljama Srbiji i Crnoj Gori. Želja naroda za nezavisnošću od Austrije, dovela je do atentata na austrijskog Nadvojvodu Franca Ferdinanda 1914. god. u Sarajevu, čime je zapaljena varnica I  Svetskog rata. 

 

 

Posle Prvog svetskog rata

Pred kraj rata 1918. god. predstavnici tri južnoslovenska naroda proglasili su sopstvenom inicijativom novu Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca pod krunom Petra I, koji je preminuo tri godine kasnije. 

Kralj Aleksandar I, koji je od 1914. god. vršio dužnost Princa Regenta umesto bolesnog oca, proslavio se u narodu kao učesnik Balkanskih ratova i I Svetskog rata. Godine 1922. oženio se rumunskom Princezom Marijom. Imali su tri sina: Prestolonaslednika Petra i Kraljeviće Tomislava i Andreja. 

Nova kraljevina suočila se sa mnogim problemima. Susedne države želele su delove njene toritorije, a trvenja između Hrvata i Srba su rasla. Godine 1929. postalo je jasno da Kralj nema drugog izbora do da nametne neposrednu kraljevsku vladavinu. To je uradio preko volje, obećavši da će u preimenovanoj kraljevini Jugoslaviji obnoviti demokratiju kada se postigne nacionalno jedinstvo i iskoreni korupcija državnog aparata. Godine 1934. Kralja je u Marseju, ubio makedonski terorista koji je radio za račun hrvatskih ekstremista, uz mađarsku i italijansku podršku. U napadu je poginuo i francuski ministar spoljnih poslova Luj Bartu. 

Sin Kralja Aleksandra I, Prestolonalednik, imao je samo 11 godina kada mu je otac ubijen, a on postao Kralj. Dodeljena su mu tri regenta. Njegov stric, Princ Pavle, oženjen grčkom Princezom Olgom - postao je jedan od regenata. 

 

 

Drugi svetski rat – ukidanje Monarhije od strane komunista

Do 1941. god. svi jugoslovenski susedi su pali pod kontrolu nacista. Uprkos probritanske orijentacije Princa Pavla, u težnji da izbegne krvoproliće, Regent je osećao obavezu da potpiše pakt o nenapadanju sa Nemačkom i Italijom. Ubrzo nakon toga, 17. marta 1941. god. Princ Pavle i druga dva regenta, kao i Kraljevska vlada, svrgnuti su vojnim udarom, a mladi Kralj Petar II proglašen je punoletnim. 

Nedelju dana kasnije Nemačka, Bugarska, Mađarska i Italija napale su Jugoslaviju i vojska je bila prinuđena da kapitulira. Kralj Petar II i jugoslovenska vlada povukli su se preko Atine, Jerusalima i Kaira u London, gde su se poridružili brojnim vladama u izgnanstvu pred nacističkom okupacijom Evrope. 

Jugoslavija je raskomadana kako bi se udovoljilo zahtevima Italije, Bugarske, Mađarske i Nemačke, i sveže proglašene marionetske države Hrvatske. Uprkos slomu Jugoslovenske vojske u zemlji su se oformila dva suparnička pokreta otpora. Prvi je bio Kraljevska vojska u Otadžbini, poznata i kao Četnički pokret, na čelu sa lojalistom, generalom Dragoljubom (Dražom) Mihailovićem, Ministrom odbrane vlade u izgnanstvu. Drugi je bio revolucionarni partizanski pokret, koji je vodio komunista Josip Broz - kasnije poznatiji kao Tito. Posledica je bio krvavi građanski rat. 

Saveznici su najpre podržavali Mihajlovića, a onda su se preorjentisali na Tita. Godine 1944., u pratnji sovjetskih tenkovskih brigada, partizani su ušli u Beograd i oformili komunističku vladu.  

Naredne godine, u novembru, monarhija je nezakonito ukinuta, bez referenduma, a Jugoslavija se preobrazila i tokom više od četiri decenije ostala totalitarna jednopartijska država pod vlašću komunističke partije. Kralj Petra II nikada nije abdicirao.   

Godine 1947. komunistička vlast je oduzela državljanstvo i konfiskovala imovinu Kraljevskoj Porodici. Državljanstvo je Kraljevskoj porodici vraćeno 2001. godine.

17. Jula 2001. godine Prestolonaslednik Aleksandar II, njegova supruga Princeza Katarinai njegova tri sina, Princ Petar, Princ Filip i Princ Aleksandar vratili su se u svoj dom, Kraljevski Dvor u Beogradu. Kraljevski Dvor je bio rezidencija Kralja Aleksandra I i Kralja Petra II. Kraljevska Porodica konačno se vratila kući posle skoro 60 godina izgnanstva.


Vrh