ZNAMENJA

Grb i zastava

U Beogradu, jednom od najstarijih evropskih gradova, na raskrsnici Istoka i Zapada, prvi pomen beogradskog grba potice iz vremena sina cara Lazara, despota Stefana Lazarevica, kada Beograd prvi put postaje prestonica srpske drzave ( 1403. godine ), no, ni do danas nije sa sigurnoscu utvrdjeno kako je on izgledao.
Sledeci grb je iz perioda madjarske prevlasti i prikazan je u grbovniku Fugersko ogledalo casti iz 1555. godine. Tradicija beogradskog grba se prekida pod turskom okupacijom jer Turci nisu poznavali ovu vrstu simbola, a ponovo se nastavlja zauzecem Beograda od strane Austrijanaca u XVIII vijeku. U to vrijeme, na prijedlog carskog guvernera, princa Aleksandra Virtenbeskog, Dvorsko ratno vece je 1725. godine usvojilo i novi pecatni grb. U literturi se jos pominju: grb iz Brokhauzenove enciklopedije, grb iz Larusove enciklopedije i navodni "prastari grb varosi". 
Medjutim, kod prva dva strucnjaci dovode u pitanje originalnost, a za treci smatraju da je pogresno shvacen rimski novac sa kraja I vijeka nase ere. Vazno je napomenuti da su svi ovi grbovi poznati samo po otiscima na gravirama ili prema literaturi. U projektu Zakona o opstinama 1914. godine predlozen je novi grb sa nacionalnim obilezjima ali nema podataka da je ovaj zakon usvojen zbog ratnih dogadjaja te godine. Akciju utvrdjivanja beogradskog grba pokrenuo je ponovo 1931. godine predsjednik opstine grada Beograda, gospodin Milan Nesic. Formiran je siri odbor sastavljen od umjetnika, heraldicara, profesora univerziteta, generala i drzavnih savjetnika, koji su, kako stoji u sluzbenim novinama, zadatak shvatili "sa mnogo ozbiljnosti, mnogo volje i opreza". Odbor je vise puta zasedao i pretresao problematiku da bi na prvoj sjednici Uzeg odbora od 19.maja 1931. godine donio sledeci zakljucak:

1.Grb Beograda mora imati oblik stita koji se na dnu zavrsava lakim siljkom; 
2.Elementi grba su:
 a) nacionalne boje;
 b) rijeka, kao simbol iskonske snage Beograda;
 v) rimska ladja trirem, kao simbol starine Beograda;
 g) bijele zidine sa kulom i otvorenom kapijom; zidine predstavljaju varos, kula grad a
 otvorena kapija slobodan promet. 
3.Zemljiste u klinu grba, medju rijekama i pod zidinama da bude crvene boje, kao simbol  krvi, vecnog stradanja i patnje Beograda; rijeke bele boje prema heraldickim zakonima;  zidine varosi i kule bele boje kao simbol"belog grada", "Beograda"; nebo plavo kao simbol  nade i vjere u bolju buducnost. 
Na zatim raspisanom konkursu, ubjedljivo je pobedila skica pod sifrom "Crvena trojka", rad beogradskog slikara Djordja Andrejevica – Kuna. Na prijedlog zirija, na skici su izvrsene manje izmjene, pa je nagradjena i zvanicno usvojena skica grba u boji stampana u "Beogradskim opstinskim novinama" broj 1/32. Te godine, prema clanku o litiji povodom Spasovdana, iz istih novina, nosena je : "…zastava sa novim grbom grada Beograda."
Poslije Drugog svetskog rata zbog izmjenjenih drustvenih okolnosti Grad kao da je poceo da zaboravlja svoj grb. Statutarna rjesenja se krecu od potpunog odsustva odredbi o grbu, preko upotrebe temina "amblem" bez navodjenja blazona ( opisa ) grba, do odredbi koje daju blazon jedne stilizovane verzije za koju nisu postojala prateca dokumenta. 
Suocena sa konfuzijom paralelne upotrebe dva grba, sto je heraldicki nedopustivo, kao i kritickim reagovanjima gradjana, Skupstina grada Beograda pokrenula je pocetkom 1991. godine postupak za razrjesenje ovog problema. Formirana je Radna grupa u cijem sastavu su bili: Gospodin Dragomir Acovic, nas nesporni autoritet u oblasti heraldike i predsjednik Srpskog heraldickog drustva "Beli orao", Gospodja Mira Kun, kcerka Djordja Andrejevica-Kuna, Gospodin Branko Miljus, slikar-graficar i Gospodin Tomislav Lakusic, sekretar Skupstine grada Beograda.
Radna grupa je svojim zakljuccima predlozila vracanje legitimiteta grbu iz 1931. godine, tri manje korekcije na grafickoj predstavi grba i blazon grba i zastave Grada. Statutom grada Beograda iz 1991. godine usvojena su predlozena rjesenja cime je i formalno – pravno potvrdjen znacaj i vrijednost beogradskog grba iz 1931. godine.
Etalone grba i zastave grada Beograda i graficke standarde za njihovo prikazivanje je izradilo Srpsko heraldicko drustvo "Beli orao" pa je etalon grba objavljen u "Sluzbenom listu grada Beograda" broj 14/96, a etalon zastave u broju 8/97.

 

Osnovni ili Mali grb grada Beograda


Zastava grada Beograda