Drugi balkanski rat

Drugi balkanski rat je vođen 1913. između Bugarske sa jedne i Srbije, Grčke i Turske sa druge strane. Ishod rata je učinio Srbiju, saveznicu Rusije, važnom regionalnom silom, uzbunivši Austrougarsku i na taj način indirektno dao važan povod za Prvi svetski rat.
Rat na dotadašnje saveznike, započeo je opštim noćnim napadom Bugara na srpsku vojsku, bez prethodne objave rata. Većina bugarske armije je bila koncentrisana prema srpskoj vojsci na reci Bregalnici.

Tokom Balkanskih ratova, Balkanska liga (Srbija, Crna Gora, Grčka i Bugarska) je prvo osvojila Makedoniju i deo Trakije koje je držalo Osmansko carstvo, a zatim se sukobila zbog podele teritorija.
Prvi balkanski rat se završio Londonskim sporazumom, koji je potpisan 30. maja 1913. Balkanska liga je izbacila Osmansko carstvo iz Evrope, sa izuzetkom Čatalje i Galipoljskog poluostrva. Srbiji je Londonskim ugovorom oduzet izlaz na Jadransko more preko Albanije, tako da je ona kao država koja je ponela najveći teret u Prvom balkanskom ratu, tražila od Bugarske delove Makedonije.
Ipak, pre nego što je sporazum postpisan, Grčka i Srbija su stvorile vojni savez usmeren protiv Bugarske kojim bi podelili sporne krajeve Makedonije među sobom. Bugarska je mislila da su njena teritorijalna proširenja nedovoljna. Još jedan problem za Bugarsku je bio stav Rumunije. Oni su tražili bugarsku tvrđavu Silistriju na Dunavu kao cenu za neutralnost u Prvom balkanskom ratu. To je bila cena koju Bugari nisu bili spremni da plate.
Ruska arbitraža predviđena sporazumom iz 1912. je sporo napredovala. Rusi nisu želeli da izgube nijednog od svojih saveznika na Balkanu (Srbiju i Bugarsku). Dok su pregovori sporo napredovali, sukobi niskog intenziteta su se nastavili u Makedoniji uglavnom između srpskih i bugarskih vojnika. Bugarska vojska je naredila ograničene napade 29/30. juna protiv srpskih i grčkih položaja, očigledno da bi ojačala pregovarački položaj svoje vlade.
Bugarskoj je rat dao šansu da prisvoji celu Makedoniju i da dominira Balkanom. Za Srbiju i Grčku rat je značio mogućnost podele Makedonije i sprečavanje bugarske premoći.
Početak Drugog balkanskog rata

Bugarski plan likvidacije srpskih oficira
Dan pre početka napada Bugari su imali plan da likvidiraju deo srpskih oficira kod Štipa. U nedelju, dan pre početka napada, iz Štipa, koji je bio u rukama Bugara, preko mosta na Bregalnici na srpsku stranu stižu bugarski oficiri. Tamo su pozvali srpske oficire da dođu u Štip na zajedničko slikanje, sa zlonamernim planom likvidacije pred sam početak rata.

<< Naslovna    Tok rata >>