AHEMIDINSKA DINASTIJA

 KIR VELIKI (559-530 p.n.e.)
       Kir je došao na ahemidinski  presto 559 p.n.e. kao nasljednik svoga oca Kambiza I , i ujedinio nekoliko persijskih i iranskih grupa.  On je takođe počeo diplomatske odnose saVavilonom i koji se onda   pobunio protiv Mejđana, koji su vladali nad Persijancima.  Godine 549. on je porazio mejđanskog kralja Astiagesa , ušao u Ektebanu i ustoličio samog sebe kao neospornog kralja Mejđana i Persijanaca.  Došavši na vlast Kir započinje osvajačke ratove. U naredne dvije do tri god. osvaja Lidiju,Liciju ,Kariju i grčke gradove u Joniji.
KIR VELIKI

 

       Nastavlja osvajačke pohode krećući se ka istoku i proširuje granice carstva do  Baktrije i  Sorgdane i uz rijeku Sir Dariju.Nakon što je zavladao Anadolijom i proširio istočne djelove  carstva Kir je svoju pažnju usmjerio na Vavilon,  koji uspješno osvaja početkom oktobra 539.p.n.e. Ova pobjeda je Kiru donijela ne samo Mesopotamiju nego i cijelo Vavilonsko carstvo , koje je sezalo do granica Egipta. 
       Prilikom povratka u Iran Kir je poginuo u vojnom pohodu na sjeveroistočnoj granici 530.p.n.e.Njegovo tjelo je preneseno u Pasargade , prestonicu koju je on izgradio za sebe , navodno na mjestu njegove pobjede nad Astiagesom.
KIROVA GROBNICA

KAMBIZ (530-522 p.n.e.)
          Nakon smrti Kira Velikog 530.p.n.e. na presto je dosao njegov sin Kambiz. cetiri godine nakon sto je stupio na presto Kambiz je krenuo na Egipat i napredovao sve do iza Prvog katarakta;takodje je preuzeo kontrolu nad teritorijama na zapadu, iza Cirene. Kambiz je tako djelotvorno ucvstio polozaj Persije u  Egiptu .
DETALJ IZ PERZEPOLISA Medjutim 522.p.n.e. do njega je doprla vijest o pobuni u Persiji . Dok je putovao iz Sirije u Persiju , Kambiz je nesrecnim slucajem poginuo.Darius , vojni oficir koji je bio njegov kopljonosa i koji je poticao iz jednog ogranka ahemidinske dinastije , je nastavio put ka Persiji i uspjesno ugusio ustanak.

DARIUS (522-486 p.n.e.)

     U prvim godinama svoje vladavine Darius je krenuo na ekspediciju u Indiju , gdje je anektirao Sind i cak mozda i Pendzab.Za vladavineDariusa Persijsko carstvo je dozivjelo najveci procvat i uklju civalo je zemlje od rijeke Ind naistoku do Libije na zapadu.

            Darius je izvrsio teritorijalnu podjelu carstva na 20 provincija ili satrapija.Na celu njih su bili satrapi koji su bili ili persijski plemici ili clanovi kraljevske porodice. Darius prestolnicu premjesta iz Pasargade u Suzu, gdje gradi prelijepu palac ukrasenu frizom na kojem je predstavljeno  deset  hiljada  besmrtnika   (kraljeva odana vojska).

              Pred kraj Dariusove vladavine poceo je veliki sukob sa Grcima .Deset godina nakon pobune i njenog gusenja u grckim gradovima Jonije , Darius je poslao kaznenu ekspediciju u Grcku 490p.n.e. Medjutim,Persijanci su porazeni na Mratonu.Darius je umro 486.p.n.e.   

 
PERZEPOLIS

PAD PERSIJE
Dariusa nasledjuje njegov sin Kserks (486-465p.n.e.) . Novi vladar je ugusio pobunu u Egiptu 485. ,a tri godine kasnije i u Vavilonu.U oba slucaja je svoju pobjedu popratio okrutnoscu , a onda je 480.p.n.e. sa vojskom od 70000 ljudi Kserks krenuo uveliki pohod na Grcku .Medjutim nakon pocetnog uspjeha , Persijanci su na kraju  porazeni.Drugi dio Kserksove vladavine je bio zaokupljen programom gradnje u Perzepolisu i haremskim intrigama,sto je dovelo do atentata na njega 465.p.n.e.

              Za vladavine sledeca tri kralja , izmedju Sparte i Atine se vodio Pelopneski rat, a Persija je pomagala cas jednoj cas drugoj strani u zavisnosti od licnih interesa.

              Od kasnog petog vijekaPersijsko carstvo je bilo zariste stalnih sukoba i pobuna.405.p.n.e. godine u Egiptu pobuna je uspjela ; tri godine kasnije Kir Mladji , brat kralja Artaksereksa (405-359p.n.e.) , je unajmio 10000 grckih placenika i krenuo istocno da zauzme presto , ali je porazen u bici. Artaksereks je vratio provincije satrapima koji su se pobunili 373.godine.Vladavine posljednih kraljeva su sve pocinjale i zavrsavale ubistvima, 336. spletkarenje evnuha Babosa je na presto dovelo Dariusa III.Pet godina kasnije carstvo je zauzeo Aleksandar Makedonski i ono postaje dio novog helenistickog svijeta.

 

početak

povratak