VELIKA BRITANIJA-OSTRVSKA ZEMLJA

Polozaj izmedju dva kontinenta

Velika Britanija je ostrvska zemlja sastavljena od brojnih ostrva i smjestena izmedju dva kontinenta. Odvojena od evropskog kontinenta kanalom La Mans i Kaleskim moreuzom sirokim 35km.Zahvaljujuci razudjenosti njenih obala nijedno mjesto u Velikoj Britaniji nije udaljenije od 120km od mora.

                      
Fizicko-geografska i politicka karta Velike Britanije

Otkricem Amerike geografski polozaj Velike Brianije se znatno promijenio. Ona se nasla na pravcu pravcu najvaznijih pomorskih puteva izmedju Evrope i novootkrivene Amerike, pa vise nije na periferiji svjetskih zbivanja. Polozaj izmedju dva kontinenta omogucio je Velikoj Britaniji sudjelovanje u privrednim i politickim kretanjima Evrope i svijeta, pa ona postaje prva pomorska i veletrgovacka sila.Pored toga, takav polozaj ima poseban znacaj i sa stanovista odbrane.
Velika Britanija spada u red najgusce naseljenih zemalja vijeta(240 stanovnika na km2). Medjutim, raspored stanovnistva je veoma neravnomjeran. Najgusce su naseljene industrijske oblasti srednje Evrope, okolina Londona i Glazgova. Velike razlike u gustini naseljenosti nastale su migracionim kretanjem stanovnika iz sela u gradove i iz slabije razvijenih u bolje razvijena podrucja. Britanska sela su vec odavno raseljena, a stanovnistvo vecinom zivi u velikim gradovima, sa preko 100 hiljada stanovnika. U industrijskim podrucjima mnogi gradovi su srasli u jednu neprekinutu cjelinu-konurbaciju, i tako postali milionski. Jedan od najvecih britanskih konurbacija jeste London (oko 7 miliona stanovnika), glavni grad zemlje i jedan od najvecih u Evropi.U novije vrijeme se planski grade novi, tzv. satelitski gradovi u blizini vecih razvijenih privrednih centara. Takvih novih gradova dosada je najvise podignuto oko Londona, vise od 20.

Prva strana

Velika Britanija-"kolijavka industrijske revolucije"

Industrijski razvoj razvoj u Velikoj Britaniji zapocet je jos u XVIII vijeku, sa pojavom industrijske revolucije. To je najstarija industrijska zemlja svijeta, koja je svoj vrhunac razvoja imala u toku XIX vijeka.
Engleska je privredno najrazvijenija oblast u Velikoj Britaniji. Njen jugoistocni dio je podrucje napredne poljoprivrede i razvijene industrije. Primijenjujuci naucno-tehnicka dostignuca, brzo se razvila kompjuterska , elektrotehnicka i elektronska industrija, te proizvodnja vjestackih vlakana ciji su proizvodi uglavnom namjenjeni izvozu. Jezgro ove oblasti cini tzv. londonska dolina kojom protice rijeka Temza. Uokolini Londona podignuti su broji novi gradovi koji su izvrsno povezani sa svojim centrom, poznati pod nazivom Siti. Medjutim, podrucje Londona je i dalje ostalo srediste velike i razvijene industrije, a uz rijeku Temzu su podignute mnoge rafinerije i petrohemijska industrija. Stare londonske gradjevine i kulturno-istorijski spomenici privlace brojne turiste.

Pikadili,centar Londona

Na prostoru srednje i sjeverne Engleske su nastala prava industrijska podrucja i konurbacije. Birmingem je centar engleske metalurgije i najveci grad srednje Engleske.Zbog prevelike koncentracije teske industrije, podrucje oko ovog grada je poznato kao "crna pokrajina". U Mancesteru je bile razvijena prerada pamuka, u Lidsu prerada vune, a Liverpul je bio najznacajnija luka sa razvijenom brodogradnjom.
Preveliko iskoriscavanje domacih sirovina koje su ponestala i gubitak kolonija, doveli su do zatvaranja mnogih rudnika i fabrika i povecane nezaposlenosti.

 
                                        Birmingem                                                                          Mancester

Jugozapadna Engleska nije imala staru industriju, pa je to podrucje postalo turisticki veoma privlacno. Razvijeno je stocarstvo, narocito uzgoj goveda i ribolov. Glavni njen centar je Bristol.

Bristol

Podrucje Velsa je poznato po bogatim lezistima uglja, pa se vrlo rano razvilo rudarstvo i metalurgija. Glavno industrijsko podrucje je nastalo oko Kardifa, gdje se u novije vrijeme razvijaju nove industrije, narocito petrohemija. Dosta velskog stanovnistva se bavi ovcarstvom, a dobro ocuvana priroda omogucava razvoj turizma.

Kardif

Pretezno planinski reljef uslovio je da Skotska ostane najslabije naseljen i privredno slabije razvijen dio Velike Britanije. Samo je sredisnji ravnicarski dio gusto naseljen u kome se razvila napredna poljoprivredna i znacajan industrija. Najveci skotski centar je milionski Glazgov, cija se industrija razvila zahvaljujuci rezervama kamenog uglja. Njega u novije vrijeme prate velike poteskoce, slicne onima i sjevernoj i srednjoj Engleskoj. U Edingburgu, glavnom gradu Skotske, razvila se nova i raznovrsna industrija, te nema ono probleme koje prate razvoj Glazgova.Otkricem nafte i plina u Sjevernom moru, privreda Skotske dozivljava znacajne promjene.

Edinburg

Sjeverna Irska je pretezno poljoprivredna oblast. Najvaznija je proizvodnja krompira koja zadovoljava domace potrebe, a stocnih proizvoda ima i za izvoz.Samo je u Belefastu nesto razvijenija industrija.

Prva strana