BAROKNA SONATA
Glavni predstavnici barokna sonate su crkvena sonata (sonata di chiesa) i kamerna sonata (sonata da camera).
Kompozicije u obliku svite za violinu sa pratnjom kontinua (čembala ili orgulja) obično su nazivane kamernim sonatama. One se izvode u manjem krugu slušalaca, i odatle vodi porijeklo naziv kamerna muzika koji će se u drugoj polovini XVIII vijeka ustaliti kao opšti naziv za djela pisana za jednog solistu (uz pratnju klavira) ili manji instrumentalni sastav. Tek u XIX vijeku kamerna muzika dobija koncertni karakter i piše se za javna izvođenja, kao i druge kompozicije.
Naziv trio-sonata koji je čest u baroku, odnosi se na sve kompozicije pisane u tri, u melodijskom i ritmičkom smislu, samostalne dionice, bez obzira na sastav koji ih izvodi. najčešće su komponovane za dve violine uz pratnju kontinua, ali postoje i druge kombinacije.
Pored kamerne sonate u baroku se razvija i oblik crkvene sonate, koja je naziv dobila po mjestu gdje je u početku izvođena. Ona, po pravilu, ima četiri stava, rijeđe pet, jer dominiranjena suština u suštini dvodjelna struktura. stavovi redovno idu u parovima - lagani-brzi, lagani-brzi. Drugi stav crkvene sonate najčešće je fugirano rađen, a završni je po karakteru srodan žigi - igri živahnog tempa,polifono rađenoj, koja se i u baroknoj sviti javlja u finalu.
Skarlatijev sonatni oblik je kompozicija u jednom stavu čija forma najavljuje budući prvi stav klasične sonate - sonatni alegro, jer se bazira na dve teme koje tonalno kontrastiraju, postoje i elementi razvoja, rada sa materijalom, kao i reprize - ponavljanja materijala druge teme, sada u osnovnom tonalitetu djela, tako da se oblik tonalno zaokružuje. skarlatijeve sonate namijenjene su čembalu, pa je upravo za ovu formu povezano i stvaranje specifičnosti dobijanja tona. Skarlatijeva djela ujedno označavaju posljednji vrhunac koji je umjetnost čembalista doživjela u svom razvoju. Skarlati je izgradio osoben i autohtoni izraz koji izvanredno odgovara prirodi instrumenta, a ujedno i tehniku koja izvire iz njegovih specifičnih mogućnosti. Ta tehnika ima izrazita virtuozna obilježava: velike intervalske skokove u obe ruke, sviranje ukrštenim rukama, briljantne pasaže, brzu repeticiju tona, zanimljive zvučne efekte izazvane naizmjeničnim izvođenjem paralelnih oktava, terci ili seksti u međusobno udaljenim registrima, specifina upotreba non legata.
|
|
|
|
|
|