Hipotaksa

Pod pojmom hipotaksa podrazumjeva se sistem zavisnih rečenica.Smisao zavisnosti rečenica je u tome jer zavisna rečenica ne može sama stajati.Zavisne prema nezavisnim rečenicama imaju determinativnu ulogu (ili su im odredbe ili dopune) .Zavisna rečenica se uvijek nalazi u nekoj subjekatovoj ili predikatovoj pratećoj ulozi (može da bude u funkciji atributa,apoziciji i objektu).

U zavisne rečenice spadaju:

1.Subjekatske rečenice

2.Atributske rečenice

3.Objekatske rečenice

4.Apozicijske rečenice

 

 

 

Subjekatske rečenice

-vrsta relativnih,tj,odnosnih rečenica

-može se transformisati u pojedinačnu rečenicu koja je u stvari vršilac radnje.

KO RANO RANI,DVIJE SREĆE GRABI.

KO PJEVA,ZLO NE MISLI.

 

 

 

Atributske rečenice

- takođe vrsta odnosne,tj.relativne rečenice

- atributska rečenica se odnosi na pojedinačan pojam u glavnoj rečenici i ona se može transformisati u pojedinačnu riječ koja je atribut toga pojma.

VRATILI SU STVARI KOJE SU POZAJMILI.

DONIJELI SU KNJIGE,KOJE SU OBEĆALI.

 

 

 

 

 

 

 

Objekatske rečenice

-za razliku od atributske ne odnosi se na poseban pojam u glavnoj rečenici.

-ona predstavlja objekat radnji glavne rečenice

-objekatska rećenica se može transformisati u pojedinačnu riječ

DONIJELI SU ŠTO SU OBEĆALI.

POPILI SU ŠTO SU DONIJELI.

 

 

 

 

 

 

Apozicijske rečenice

-apozicijska rečenica je ona zavisna rečenica,koja je u ulozi apozicije,tj zamjena za neki pojam u toj rečenici.

PROLAZILI SU BOSNU,KROZ KOJU SU MNOGE VOJSKE PROLAZILE.

OTPUTOVAO JE U BEOGRAD,GDJE JE UPOZNAO SVOJU PRVU LJUBAV.