SRCE

KRVNA ZRNCA

SRCE

VENE I ARTERIJE

TRANSFUZIJA

Srce je centralni organ krvotoka, koji svojom snagom pumpa krv u krvne sudove. Krvani sudovi su cjevasti organi kroz koje krv cirkulise od srca do tkiva (arterije) i vraca se u srce (vene).

Srce covjeka je supalj poprecno-prugasti misic smjesten u grudnoj duplji izmedju lijevog i desnog plucnog krila. Obavijeno je dvostrukom opnom koja se naziva srcana maramica. Sastoji se od dvije komore i dvije pretkomore. U grdji srcanog tkiva razlikuju se tri sloja: perikard, miokard i endokard.

  • Perikard cini dvostruka opna ciji unnutrasnji dio prijanja na miokaard, a spoljasnji je u vezi sa dijafragmom i grudnim organima.
  • Miokard cini najveci dio mase srca. Sastoji se od poprecno-prugastih misica cija su vlakna medjusobno povezananastavcima, i grade mrezastu tvorevinu.
  • Endokard je unutrasnji tanak sloj koji oblaze srcane komore i pretkomore, prelazeci i na srcane zaliske.

Srce cine dvije vrste misica i specijalna vlakna. Prretkomorski i komorski misic kontrahuju se gotovo na isti nacin kao i skeletni misici, s tim sto kontrakcija traje duze. Specijalizovana vlakna koja sluze za stvaranje i provodjenje impulsa slabo se kontrahuju.

Srce se zapravo sastoji od dvije odvojene pumpe: desno srce koje pumpa krv kroz pluca i lijevo srce koje pumpa krv kroz periferne organe. Zapravo, svako od ova dva zasebna srca je pulsirajuca pumpa, koju sacinjavaju dvije supljine pretkomora i komora. Pretkomora, u principu, funkcionise kao rezervoar krvi o kao ulazni put ka komori, ali uz to, ona u manjoj mjeri i pumpa, doprinoseci n

 taj nacin da se krv krece u komoru. Najveci dio sile, koja tjera krv kroz pluca i periferni cirkulatorni sistem ,nastaje u komori.Posebni mehanizmi u srcu odrzavaju srcani ritam i prenose kroz srcani misic akcione potencijale koji izazivaju ritmicne kontrakcije srca.

Krv iz tijela dospjeva preko gornje i donje suplje vene u desnu komoru. Iz desne komore izlazi plucna arterija i grana se na dvije grane, od kojih svaka ulazi u po jedno plucno krilo. U plucima se ove arterije granaju u sve sitnije ogranke i kapilare. U plucnim kapilarima krv prima kiseonik pa hemoglobin prelazi u oksihemoglobin. Krv se zatim skuplja u sitne vene, pa u sve vece, koje se ulijevaju u cetiri plucne vene. Plucnim venama krv iz pluca dospjeva u lijevu pretkomoru srca. Tok krvi od desne komore, preko pluca do lijeve pretkomore naziva se mali krvatok.

IZ lijeve komore, preko aorte, krv se odvodi po tijelu. Aorta se grana na manje sudove – arterije, koje arterijsku krv odvode u glavu, gornje udove, trup i donje udove. Arterije se dalje granaju u sitnije ogranke – manje arterije i arteriole, preko kojih krv dospjeva do svih tkiva. U tkivima se najsitnije arterije granaju u gustu mrezu kapilara, preko kojih se obavlja razmjena materija izmedju krvi i tkiva. Tok krvi kroz kapilare veoma je usporen, sto je znacajno jer se na taj nacin omogucuje razmjena materija. Kapilari se medjusobno spajaju i tako se obrazuju najsitnije vene. Manje vene se dalje ulijevaju u vece – sve do gornje i donje suplje vene, koje dovode krv iz tijela u desnu pretkomoru srca. Tok krvi od lijeve komore srca do desne pretkomore kroz krvotok, naziva se veliki krvotok.