Ticijan Večeli ( Tiziano Vecelli,1490-1576) se smatra najvećim i najplodnijim slikarem Venecije u 16.vijeku i prvim slikarom koji je imao uglavnom klijente iz inostranstva. Bio je slikar na dvoru Karla V sa kojim je bio u veoma prijateljskim odnosima. Slikao je široki dijapazon motiva - religiozne i mitološke motive, portrete, alegorije i drugo.

Ticijan je rođen oko 1490. godine u gradu Pijeve di Kadore u Venetu.Bio je učenik  Đovanija Belinija i radio je zajedno sa čuvenim Đorđoneom od1507. godine. Svoj prvi veliki uspjeh ostvario je djelom ,,Uspeće Bogorodice” oslikanim u crkvi Frari u Veneciji od 1516-1518. godine. Djela Mikelanđela i pozne renesanse uticala su na njegove kasnije radove. Ovaj izuzetni slikar je imao veliki broj patrona tokom svog života - od crkava i vlade Venecije do Mantua Gonzage, vojvode od Ferare, za koga je slikao svoje rane radove sa mitološkom tematikom. Takođe je slikao i za moćne vladare Urbina i porodicu Pape Pavla III. U svojim poznim godinama slikao je poetične mitološke prizore za kralja Filipa II. Razvio je veoma lični stil kojeg karakterišu raznovrsni i slobodni potezi i tamniji tonaliteti i koji je imao značajan uticaj na slikarstvo narednih vekova.

DJela su mu se prodavala vrlo dobro, čak i za njegovog zivota. Mnoga od njih su izgubljena, ali sačuvano je i više nego dovoljno da se moze doprijeti do prave suštine beskonačne raznolikosti njegovih djela, neprekidne transformacije njegove sopstvene umjetnosti i umjetnosti njegove epohe uopšte.

Uzmimo za primer portrete. Prije Ticijana, ideja sličnosti bila je uglavnom pitanje činjenica. Ticijanovi portreti poseduju snagu ličnosti, njihova uloga nije samo da animira. Oni dokazuju da umjetnost može da prikaže stanje uma i karaktera na samom licu modela. Ticijan je projektovao dramu na svojim portretima i promene raspoloženja kao niko pre njega.

         Vazari je zapisao kako nije postojao nijedan poznati gospodar, princ niti velika žena koje Ticijan nije naslikao. Bez sumnje, neki od njegovih portreta su pravi istorijski dokumenti.Njegova sposobnost da prodre do pravog karaktera svojih modela verovatno je bila njegov najveći dar. Za Ticijana, da bi se stvari predstavile i razumele, nije bilo dovoljno prikazati samo fizičku spoljašnjost ili psihološke karakteristike modela ili različite predmete (odeća, nakit i ostalo, što je imalo svoju ulogu i značenje). Da bi bile opisane, naslikane, morale su da u sebi nose i obeležja socijalnog ranga, kulturnu i političku poziciju modela, i u mnogo širem smislu, ,,idealnu” ličnost individue, skupinu svih značenja modelovog identiteta. On je bio sposoban da zadovolji svoje modele, a da ipak zadrži umetnički integritet i individualnost. Njegov istaknuti kvalitet bila je mogućnost da napravi ubjedljivu sličnost. Njegova umjetnost se ne zasniva na već ponavljanim formulama. Duboko zainteresovan za individualnu pojavu i specifične optičke efekte, mijenjao je dodir, smjer i veličinu svoje četkice, prema položaju i ukusu patrona. Njegove kompozicije bile su prilagođene svakom modelu.
Ticijan kao da je sa posebnim interesovanjem i uživanjem slikao ženske portrete, materiju svile, somota i krzna,svetlucanje nakita.

U svojim ranim djelima,Ticijan je pokušavao da reprezentuje trenutnu inerciju unutar pokreta, pružajući nam figuru sa maksimalnom otvorenošću i iskrenosću. Prostor slike je prostor stvoren proširenjem hromatskih ravni koje komponuju ljudsku figuru, od disanja kože, nabora haljine, ili načina na koji pada kosa.

Nazad