Biografija  

“…Visok, uspravan, snazno gradjen, s pogledom punim dubokog prezira, cak i kad je bio znatizeljan i ... verovatno nespokojan u vezi s

poslom koji mu je predstojao. Najupecatljivija stvar u vezi s Gogenom bila je njegova duga, prosjeda kosa, koja mu je, ispod velikog kaubojskog sesira, padala preko sirokih ramena... Zbog toga su ga urodjenici, jos prvog dana, prozvali Gogen  taata vahine (muska zena)..

 Pol Gogen je rodjen u Parizu, ul.Notr-Dam-de-Loret, 7.jun 1848.god. Bio je Francuz po ocu, a Peruanac po majci. Isao je u osnovnu skolu u Orelanu. Gogen je iz najranijeg djetinjstva, provedenog u Peruu, ponio veliku zelju za egzoticnim, nepoznatim, cak i bjekstvom. Prijavio se za mornaricu kao kormilarski pomocnik 1865, g., ali napusta taj posao 1871. da bi stupio u sluzbu kod jednog pariskog mjenjaca. Slijedio je savjete svog tutora Gistava Aroze, kolekcionara slika. Zeni se 1873. dankinjom Metom-Sofijom Gad, sa kojom je imao petoro djece. Slika nedeljom i pohadja akademiju Kolarosi. Pisaro, prijatelj porodice Aroza, savjetuje ga i ukljucuje od 1879. u izlozbe impresionista. Poziva ga da radi u Pontoazu sa Gijomenom i ciji ce primjer navesti Gogena da se odvoji od impresionizma. Pokusava prvo da zivi od slikarstva u Ruanu, gdje Pizaro i Mone imaju bogate ljubitelje slika, a zatim odlucuje da saceka kraj krize trgujuci u Danskoj. Ne uspijeva i vraca se u Pariz 1885, bez zene i djece.

                     Gogen se slikarstvom bavi u pocetku samo radi zabave uz svog prijatelja Emila Sufenkera, ali je ta zabava postala strast, a slikarstvo se ubrzo pretvorilo u profesionalno zanimanje. Pisaro ga je odveo u impresionizam, ali Gogen je razmisljao na drugi nacin. Obdaren je talentom duboke orginalnosti i nije se lako prilagodjavao tudjim shvatanjima. Gogen impresionistima zamjera da “traze u periferiji oka, a ne u centru misli.”,  ”…njihova umjetnost je cista povrsnost u njoj nema misli.”  Pod uticajem Emila Bernarda Gogen je napustio impresionizam i okrenuo se jednom vise prirodnom nacinu slikanja koji on naziva synthetism. Nasao je svoju inspiraciju u “divljoj umjetnosti.”

                    Gogen je 1891.god. ostavio porodicu i prijatelje i otisao na ostrvo Tahiti. Tu je pronasao rasu koja ga je ocarala svojim zivotom i obicajima i prvenstveno svojom ljepotom tjelima mrko-bakarne koze i mirnom ritmikom stavova i pokreta. Na Tahitiju stvara nova djela, zadivljen je sa svim sto ga okruzuje, ali boji se kako ce ljudi u Parizu reogovati na njegovo novo “divlje stvaralastvo.”

                    Zbog bolesti i nestasice sredstava za zivot 1893.god. vraca se za jedno vrijeme u Francusku. Po povratku u Francusku Gogen je krajem godine poceo da pise sjecanja na svoju prvu okeansku pustolovinu. Svoje spise je nazvao Noa Noa, sto na Tahicanskom znaci miris. Odnosi se na miris cvijeta tiarea koji Tahicani oba pola nose za uhom.

                    Poslije dvije godine zgadjen zivotom u Parizu vraca se ponovo i definitivno na Tahiti 3.jula 1895. Tu pronalazi svoj pravi stil i dovodi do nastajanja remek dijela iz kojih izvire njegovo osjecanje rajskog svijeta.

                    Krajem 1901.god. odlazi sa Tahitija na Markisko ostrvo (Fatu-Iva) koje je gotovo ljudozdersko. Nada se da ce mu taj sasvim divlji element i potpuna samoca, prije smrti, dati poslednju vatru nadahnuca koja ce zakljuciti njegov talenat.

Odusevljen prirodom na ostrvu osniva ”kucu uzivanja” (tako naziva svoj dom, ogorcen licimerstvom svestenstva i kolonijalnih vlasti).

Dvije godine tokom kojih je Gogen boravio na Markiskim ostrvima zandarmi su mu prebacivali da buni domorodce protiv tadasnje vlasti, da ih nagovara da odbijaju da placaju poreze i da vise ne salju svoju djecu u skolu. Optuzili su ga zbog “klevetanja zandarma koji vrse svoju duznost”. Sudija ga je 31.marta 1903.god. osudio na tri mjeseca zatvora. Ubrzo nakon toga iscrpljen bolestima, alkoholom i ostrim sukobima sa lokalnim vlastima, umire u Atuoni, u 55. godini, 8.maja 1903.godine.

 

 

 

 

NAZAD