ATINA

Prvi organizovani zivot u Atini potice iz neolita, negde oko 4000-3000 godine prije nove ere, kada su se prvi stanovnici nastanili na Akropolju i u dolini rijeke Ilis (danas Olimpijon). Taj proces se nastavio u bronzano doba (od 3000-1100. p. n. e.), kada su prehelenska naselja okupirala prva grcka plemena. Zanimanja tih prvih plemena su uglavnom bila zemljoradnja i stocarstvo, da bi vremenom poceli da trguju i uspostavljaju kontakte sa drugim dijelovima Grcke i Egejskog mora.
plemena su okupirala Akropolj i okolinu oko 16. vijeka prije nove ere.

Nesto prije 13. vijeka prije nove ere, na vrhu Akropolja, podigli su palatu svome monarhu, a nesto kasnije, polovinom istog vijeka, prve zidine za svoj grad. O mikenskoj Atini postoji serija mitova koji su povezani sa djelima lokalnih princeva. U 12. vijeku, vecina mikenskih centara su napustani, posle cega su uslijedile migracije stanovnistva na grckom tlu. Plemena Tesalije i Dorije su krenula prema jugu, ali nisu nikada okupirali Atiku. S njima su se takodje izmesalala plemena Jonaca, koja su kasnije, u 8. vijeku p. n. e., kao i ostala grcka plemena, krenuli prema istoku stvarajuci kolonije na obalama Male Azije. U 8. vijeku p. n. e., razlicita plemena Atike su se sjedinila i pretvorila Atinu u svoj centar, stvarajuci tako prvi grad-drzavu.

Za vreme tog perioda (geometrijski period - od 1050-700. godine p. n. e.), grcka civilizacija je znatno napredovala. U to vrijeme, religija se po prvi put organizovala oko dvanaest bogova olimpijskog panteona, stvorio se novi alfabet, koji je korijen svih evropskih alfabeta. Poezija je stekla svoje prvo jezgro u Homerovim epovima i pocele su inovacije u keramici. Geometrijska dekoracija keramike za svakodnevnu upotrebu, daje ime ovom periodu. U 7. vijeku p. n. e. umjetnici su primali uticaje sa istoka, ali su kasnije njihova djela stekla poseban, grcki karakter. U 6. vijeku p. n. e., sagradjeni su prvi mermerni hramovi u dorskom i jonskom stilu, statue Koros i Kores (mermerne statue koje predstavljaju mladica ili djevojku) i keramicko posudje i cupovi sa crnim figurama.

Partenon, nestvaran u svojoj jednostavnosti oblika, gradevina koja je sirom svijeta poznata po svojoj arhitektonskoj ljepoti i harmoniji, je hram koji je posvecen djevici ( grcki parthena znaci djevica ) Atini. Sagraden je od pendelijskog mermera u dorskom stilu na istom mjestu gdje su se prethodno nalazila dva starija hrama. Na temeljima hramova koje su Perzijanci unistili, sagraden je Partenon. Ovaj hram zidali su arhitekti Iktinos i Kalikratis a cuveni vajar Fidije sa svojim ucenicima izradio je sve skulpture kao i kip ( statuu ) boginje Atine Partenos.Ova statua je bila od zlata i slonove kosti-9 m visoka i stajala je na postolju visokpm 2 m-a ogrtac boginje je bio od zlata i tezak 450 kg. Kip je odnesen u 4 vijeku n.e. u Carigrad gdje je nestao. Postoji danas samo jedna kopija ovog kipa (Atini-Varvaki) u nacionalnom arheoloskom muzeju u Atini.
Stitovi koji su bili objeseni o arhitrav Partenona bili su zavjestajni darovi Aleksandra Velikog.Treba pomenuti oltar okruglog oblika (14-ta godina p.n.e.) na istocnoj strani Partenona posvecen boginji Romi i imperatoru Avgustu.Godine 630. n.e. Partenon je pretvoren u hriscansku bogomolju posvecenu Sv. Sofiji, a kasnije Djevici Mariji. Poslije tog vremena kako Partenon tako i ostale pravoslavne crkve postadose rimsko-katolicke ciji su biskupi imali sjediste na Akropolju.1460-te godine Partenon je pretvoren u dzamiju i tada je sazidan minaret.Za vrijeme opsade, Venecijanci su, po naredenju generala Morozinija bombardovali Partenon sa brda Muson (danas brdo Filopapos). Kada je granata ispaljena iz topa pala na Partenon (koji su Turci koristili kao arsenal, u kojem je bila smjestena velika kolicina baruta vjerujuci da ce ga Venecijanci postediti) granata je probila krov i zapalila barut koji je eksplodirao. Od eksplozije se srusio veliki dio tog jedinstvenog spomenika. To je bila jedna od najvecih nesreca koja je ikad zadesila taj spomenik Akropolja.
Izmedu 1688 i 1749 godine Turci su ponovo na Akropolju. Tada su izgradili malu dzamiju unutar samog porusenog Partenona. Ta dzamija je bila porusena i 1842 godine zapoceti su radovi oko ciscenja unutrasnjog dijela Partenona.

<<<