VUKAŠIN MAJKIĆ IV4
Kraj 18-og i početak 19-tog veka donosi povećanje zuluma koji su Turci
činili nad srpskim narodom. Ogromni nameti, samovolja i terorisanje
naroda od strane Turaka i janjičara, gušenje svakog otpora dovode do
udruživanja srpskih velikaša i dogovorima oko pobune.
Povod za Prvi srpski ustanak bio je krvavi događaj, poznat kao seča
knezova. O tome je pevao Filip Višnjić u čuvenoj pesmi Početak bune
protiv dahija. Posecanjem viđenijih srpskih glava, Turci su hteli da
zaplaše srpski narod i onemoguće ustanak za koji su znali da se sprema.
Na narodnom zboru u Orašcu Karađorđe je izabran za vođu ustanka i tako
je stao na čelo izmučenog srpskog naroda u borbi protiv Turaka. Ne može
se tačno reći kada je održan zbor u Orašcu, ali se uzima najčešće
pominjani datum, a to je Sretenje Gospodnje,
15. februar 1804. godine (2. februar po starom kalendaru). Karađorđe je
lično obilazio narod i dogovarao sa ostalim vođama tok borbe i pripreme
za ustanak. Kao strog i dosledan, uživao je autoritet u narodu i među
drugim vođama. Ostalo je zapisano da su ga se plašili zbog preke naravi
i zbog spremnosti da bez kompromisa dođe do cilja. Iza njega su ostale
mnoge pobede često nad brojnijom i opremljenijom turskom vojskom:
Ivankovac, Mišar, Novi Pazar, Varvarin...
Slom ustanka
Nakon mira u Bukureštu dolazi do nesloge među ljudstvom što se odrazilo
i na delovanje i akcije naroda. Karađorđe uviđa da je dalja borba
uzaludna i odlučuje da 1813. godine pobegne u Austriju, ali se
1810.
pridružio grčkom pokretu u želji da nastavi borbu za proterivanje
Turaka. Sledeće godine je došao tajno u Srbiju kako bi se sa Milošem
Obrenovićem dogovorio o zajedničkoj akciji, ali je po Miloševoj naredbi
ubijen u noći između 13. i 14. jula 1817. godine u selu Radovanju kod
Velike Plane.
Napoleon o Karađorđu
Na pitanje ko je najveći vojskovođa francuski imperator Napoleon je
odgovorio: "Lako je meni biti veliki s našom iskusnom vojskom i ogromnim
sredstvima, ali daleko na jugu, na Balkanu, postoji jedan vojskovođa,
iznikao iz prostog seljačkog naroda, koji je okupivši oko sebe svoje
čobane, uspeo bez oružja i samo trešnjevim topovima, da potrese temelje
svemoćnog osmanlijskog carstva i da tako oslobodi svoj porobljeni narod.
To je CRNI ĐORĐE i njemu pripada slava najvećeg vojskovođe!".
