KOSOVSKI BOJ

BITKA

Odlučna borba na Kosovu zbila se na Vidovdan, u utorak, 15. juna 1389. po starom, a 28. juna 1389. po novom kalendaru. Nepoznato je kad je poginuo sultan Murat. Ni sami srpski izvori ne slažu se međusobno. Najvažniji izvor, Konstantin Filozof, kazuje da su jednog srpskog plemića neki zavidnici tužili knezu Lazaru da će mu učiniti neveru. Da pokaže ko je vera taj plemić, kome je, po docnije upisanom tekstu, bilo ime Miloš, u zgodnom času potrčao je Turcima pretvarajući se, da hoće da se preda. Kad je došao do sultana, Miloš je zario mač u Murata. Turci su ga, razjareni, sasekli na mestu. Drugi izvor, Jefimijina Pohvala knezu Lazaru, pisana na samom početku 15. veka, saopštava da je Murat poginuo posle borbe. Treći izvor, "Gerasimov letopis" (Gerasim je brat Vuka Brankovića), kaže da je Miloš probo kopljem Murata. Narodno predanje je razvilo verziju da je Miloš izvršio svoje delo pre početka borbe. Iz drugih izvora dobija se da Miloš svoj podvig nije izvršio sam, nego da je imao i društva. Jedno pismo bosanskog kralja Tvrtka pominje dvanaest plemića zaverenika, a narodna pesma dva Miloševa pobratima Milana Toplicu i Ivana Kosančića, dva inače istorijski sasvim nepoznata lica. Ni o samom Milošu istorija ne zna nikakvih pojedinosti. Njegovo prezime Kobilović ili Kobilić, koje se od 18. veka menja u Obilić, uneli su, po narodnom predanju, tek pisci od druge polovine 15. veka. Međutim, turski izvori tvrde da je Murat poginuo ili posle bitke ili malo pre njenog svršetka na prevaru od jednog srpskog skrivenog zaverenika ili ranjenog borca, dok je posmatrao ishod borbe, koja je već bila odlučena u tursku korist.
O samom toku borbe zna se sigurno, da su Srbi iz početka napredovali i da su potisli odeljenje sultanova sina Jakuba. Vlatko Vuković sa Bosancima imao je toliko uspeha, da je svom kralju, u dva maha, slao vesti o hrišćanskoj pobedi. Dobro se držalo i krilo Vuka Brankovića. Ima saznanja da je Vlatko Vuković uz pomoć jednog Hrvatskog odreda odneo pobedu na levom krilu gde je potukao Kapiči - Pašu, a Vuk Branković je na desnom krilu porazio Jakuba, mlađeg sina Sultana Murata.Glavna borba vodila se oko Mazgita i Gazimestan.Tu je Knez Lazar u početku borbe potukao Saridža - Pašu, međutim nakon Muratove smrti Bajazit preuzima komandu i pojačan rezervom Turske vojske i janjičarima ulazi u srce Lazarevih snaga slama njihov otpor a ranjenog Lazara je zarobio i posekao kao odmazdu za Muratovu glavu. Za to vreme Vlatko Vuković se nakon svoje pobede povleči sa Kosova i vraća u Bosnu, a Vuk Branković nakon pobede na desnom krilu pristiže u pomoć obezglavljenom centru Srpske vojske i odoleva Bajazitovim napadima. Bajazitu je bilo preče da pogubi brata Jakuba navodno za kaznu zbog poraza, a ustvari da ga ukloni kao takmaca za presto, ali i da sačuva vojsku, jer je na Kosovu do tada već izgubio i više vojske nego što se nadao, za pohode na Carigrad i Solun i borbe za prevlast u muslimanskom svetu protiv Timurlena, pa je usled nedovršene bitke i još otporne Srpske vojske odlučio da ode kući da bi osigurao svoj presto. Nije sigurno da li Muratovo turbe na Kosovu pokazuje baš mesto njegove pogibije, ali je vrlo verovatno da je na prostoru oko njega razvijana glavna snaga konjice. Ishod ove bitke se može okarakterisati ili bez pobednika ili kao Srpska Pirova pobeda.Takođe nije jasno zašto je narodni pevač optužio Vuka Brankovića kao izdajicu. On je, zna se, i pre i posle Kosova bio protivnik Turaka i preporučivao veze sa Mađarima, a od Turaka niti je što tražio ni dobio. Njemu je narodno predanje stavilo na teret kasniji sukob njegovih sinova sa Lazarevim naslednikom Stefanom i jednu kasniju zajedničku bitku Turaka, Sultana Sulejmana I sina Bajazita, i Đurađa Brankovića, sina Vuka Brankovića, na Kosovu kod Gračanice, protiv Lazarevih sinova Stefana i Vuka Lazarevića 1402, u kojoj su Lazarevići potukli Đurađa i Sulejmana I, a verovatno mu se nije htelo oprostiti što i on na Kosovu nije našao smrt uz Lazara i ostale srpske vitezove.

NAZAD